1.0

Inleiding

Beste lezer,

Dit is het jaarverslag van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland over het jaar 2018. Het is de verantwoording aan onze gemeenten, die de Bibliotheek voor een belangrijk deel financieel ondersteunen. Het is ook een overzicht voor iedereen die geïnteresseerd is in de Bibliotheek en nieuwsgierig is naar wat wij allemaal (nog meer) doen. Het jaar 2018 lichten we toe aan de hand van vijf thema’s, waarmee we de maatschappelijke waarde van de Bibliotheek inkleuren.

  1. Goede start voor de toekomst
  2. Bouwsteen voor duurzaam samenleven
  3. Huiskamer van de buurt
  4. Podium voor literatuur, kunst & cultuur
  5. Studie- & werkplek

Een paar hoogtepunten voor de Bibliotheek in 2018 waren de opening van de vernieuwde Bibliotheek in Plein1 in Heemstede, de herinrichting van de Bibliotheek Haarlem Schalkwijk, de eerste editie van het Cultuurfestival Hillegom en het Groot Dictee der Nederlandse Taal in de Bibliotheek Haarlem Centrum.

Daarnaast is er veel werk verzet voor ons publiek. Met enthousiasme en betrokkenheid hebben alle collega’s van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland er weer een prachtig jaar van gemaakt, waarop we met trots kunnen terugkijken. Veel leesplezier!

Roxane van Acker, directeur-bestuurder van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland

PDF-ALG_Inleiding_Roxane-van-Acker

Download de samenvatting van het jaarverslag 2018 van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland als pdf.

3.0

De Bibliotheek als…

De Bibliotheek is de schakel tussen mensen, kennis en ideeën. Een laagdrempelige, niet-commerciële plek, waar je je kunt verdiepen in wat jou interesseert. Waar je kennis kunt halen, delen en uitwisselen. Waar je gelijkgestemden of juist andersdenkenden ontmoet: in levenden lijve, op papier of digitaal. De Bibliotheek vervult vele rollen. Die richten zich uiteindelijk op een en hetzelfde doel: dat de inwoners van de regio Zuid-Kennemerland zich kunnen (blijven) ontwikkelen.

3.1

Goede start

De Bibliotheek als goede start
voor de toekomst

Of je nu jong of oud bent, van hier of van ver komt, een goede of valse start hebt gehad in het leven: iedereen moet de kans krijgen om zich te ontwikkelen.

De Bibliotheek Zuid-Kennemerland heeft een breed aanbod aan diensten op het gebied van taal-, spreek- en leesvaardigheid. Zo stimuleren we de inwoners van de gemeenten Haarlem, Bloemendaal, Heemstede, Hillegom en Zandvoort om hun basisvaardigheden te ontwikkelen, leesplezier te ervaren en een leven lang te leren. 

3.1.1

Voor- en vroegschoolse taalontwikkeling

De voor- en vroegschoolse periode is ontzettend belangrijk voor de taalontwikkeling van kinderen. Kinderen die in de eerste levensfase in aanraking komen met taal en lezen, lopen veel minder kans op een taalachterstand op latere leeftijd. Om deze jonge kinderen te bereiken, biedt de Bibliotheek Zuid-Kennemerland in de regio diverse diensten en activiteiten aan pedagogisch medewerkers van peuterspeelzalen en kinderopvangorganisaties en leerkrachten in het primair onderwijs.

Vertelcollectie

De Vertelcollectie van de Bibliotheek maakt voorlezen nog aantrekkelijker. Deze bestaat uit reuzeprentenboeken, vertelplaten, thematassen voor peuters en thematassen voor kleuters. In 2018 is de Vertelcollectie vernieuwd dankzij een financiële bijdrage van de gemeente Haarlem. Aan elk onderdeel zijn voorleestips toegevoegd en suggesties voor vervolgactiviteiten.
Pedagogisch medewerkers en leerkrachten krijgen zo handvatten om laagdrempelige en gevarieerde talige activiteiten te koppelen aan prentenboeken. Met effectieve werkvormen in de voorleestips wordt op die manier de taalvaardigheid van jonge kinderen vergroot.

Trainingen

Om pedagogisch medewerkers en leerkrachten te attenderen op de vernieuwde Vertelcollectie, zijn er twee trainingen ontwikkeld: Interactief voorlezen met de Vertelcollectie en Voorlezen en woordenschatontwikkeling met de Vertelcollectie. In de trainingen belichten we de mogelijkheden van de vernieuwde Vertelcollectie en geven we handige tips en voorbeelden.

VoorleesExpress

Als een kind drie jaar is, kun je aan zijn woordenschat al merken of het veel in aanraking komt met taal of juist weinig. Een verschil in taalontwikkeling halen kinderen later moeilijk in. De VoorleesExpress zorgt voor vrijwilligers die een half jaar lang één keer per week komen voorlezen in een gezin. De dienst richt zich specifiek op gezinnen waarvan de ouders moeite hebben om de kinderen te stimuleren in hun taalontwikkeling.

De Bibliotheek Zuid-Kennemerland werkt samen met welzijnsorganisaties en de VoorleesExpress en zorgt er op die manier voor dat kinderen met een taalachterstand extra aandacht krijgen. Samen met de ouders proberen de vrijwilligers taal en leesplezier een vaste plek in het gezinsleven te geven. 

Uitbreiding

De VoorleesExpress in Haarlem bestaat al een tijdje. In 2018 hebben we in samenwerking met welzijnsorganisaties voorbereidingen getroffen voor uitbreiding van de VoorleesExpress, zodat we deze dienst ook in Heemstede en Hillegom kunnen aanbieden. Diverse fondsen dragen eraan bij om de VoorleesExpress te organiseren.

Inspiratieavonden

Rondom landelijke leesbevorderingscampagnes zoals de Nationale Voorleesdagen en de Kinderboekenweek was er in alle vestigingen van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland weer van alles te doen, van theatervoorstellingen tot voorleesontbijtjes en meer. Om pedagogisch medewerkers en leerkrachten in het basisonderwijs te stimuleren aandacht te schenken aan (voor)lezen, organiseerde de Bibliotheek Zuid-Kennemerland in 2018 speciaal voor deze doelgroep inspiratieavonden. Tijdens deze inspiratieavonden krijgen professionals tips om een creatieve invulling te geven aan de thema’s van de campagnes. Zo krijg voorlezen ook weer een impuls.

Kinderboekenweek

In de Kinderboekenweek, die in het teken van vriendschap stond, konden alle kinderen in de gemeenten Haarlem, Bloemendaal, Heemstede, Hillegom en Zandvoort speciale vriendenboekjes ophalen in de Bibliotheek. Scholen konden meedoen aan het educatieve programma #BZV Boek zoekt vriend, een spelprogramma voor groep 5 en 6, waarin kinderen ontdekken welke vriendschappen én boeken bij hen passen.

3.1.2

Leesvaardigheid en leesplezier

In het digitale tijdperk is het lezen van boeken niet meer vanzelfsprekend. De leestijd van Nederlanders daalt, zeker onder jongeren. Het boek moet concurreren met andere vrijetijdsbesteding, zoals games, Netflix en social media. En dat terwijl goed kunnen lezen onmisbaar is om je te kunnen ontwikkelen, voor een voorspoedige schoolperiode en succesvolle loopbaan. Ook de Bibliotheek merkt dat het leesgedrag verandert en grijpt alle kansen aan om leesvaardigheid en leesplezier te stimuleren. De Bibliotheek is niet voor iedereen vanzelfsprekend. En lezen al helemaal niet. Daarom werkt de Bibliotheek ook samen met het onderwijs, welzijnsorganisaties, taalaanbieders en verzorgingshuizen.

Leesplezier bij jongeren

De uitdaging is om de toegang tot het juiste boek zo gemakkelijk mogelijk te maken. Vooral voor jongeren! Zij zijn namelijk veel online en lezen dan vaak korte stukken tekst en vluchtige informatie. Dit gaat ten koste van hun concentratie en het vloeiend kunnen lezen van langere stukken tekst. 

De Bibliotheek speelt niet alleen een rol in het bevorderen van taal- en leesvaardigheid van jongeren, maar ook in het stimuleren van leesplezier. Bijvoorbeeld tijdens de landelijke Boekenweek voor Jongeren. De boodschap daarvan? Lezen is leuk, als je het juiste boek maar vindt! 

‘Bij het lezen zet je de hersenen aan het werk. Je stapt in de schoenen van een ander en bekijkt de wereld vanuit een ander perspectief. Hierdoor raken je hersenen getraind in het verbeelden, kritisch denken en verbanden leggen.’

Collectie – Makkelijk Lezen Plein

De Bibliotheek Zuid-Kennemerland beschikt over een diverse en aantrekkelijke collectie voor kinderen en jongeren: van strips en informatieve boeken, tot young adult en literaire klassiekers. Voor kinderen die niet van lezen houden of daar moeite mee hebben, is er bovendien het Makkelijk Lezen Plein. Daarin worden thema’s en onderwerpen zo gepresenteerd dat kinderen sneller een leuk boek kunnen zoeken en vinden. 

Rondje Literatuur

In december werden 116 havo 4-leerlingen van het Eerste Christelijk Lyceum bij het ‘Rondje Literatuur’ ondergedompeld in Literatuur met een grote L. Daan Heerma van Voss vertelde waarom hij zo van het lezen en schrijven van literatuur is gaan houden en waarom hij dat nooit meer los heeft gelaten. De leerlingen gingen bovendien zelf in verschillende workshops aan de slag met creatief schrijven. Een aantal andere scholen gaat in 2019 deelnemen. Vier fondsen ondersteunen dit inspirerende project.

Leesbevordering

Genieten van lezen en blijven lezen: de Bibliotheek stimuleert dat op nog zo veel andere manieren: met leesbevorderingscampagnes zoals Zomerlezen en Nederland Leest! Met leesprogramma’s voor het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, het mbo en de pabo. En in de Bibliotheek met onder andere de Peuterbieb, Woensdagmiddag = Biebdag, verhalentafels voor ouderen, kindertheater, verhalen schrijven én lezingen door schrijvers.

Over Zomerlezen

Uit onderzoek blijkt dat kinderen in leesniveau terugvallen als ze in de zomervakantie niet lezen. Soms wel één tot twee niveaus. Dit wordt de ‘zomerdip’ genoemd. Met het leesbevorderingsprogramma Zomerlezen daagt de Bibliotheek Zuid-Kennemerland basisschoolkinderen van 6 t/m 12 jaar uit om in de zomervakantie ten minste vijf boeken te lezen. In 2018 was het thema ‘Op avontuur’. Voor elk boek dat de kinderen in de vakantie lazen, kregen ze een sticker om in een speciaal voor de campagne gemaakt boekje te plakken. Er deden maar liefst 893 kinderen mee aan deze zomerse leeschallenge.

3.1.3

NL-aanbod: Taalvaardig met de Bibliotheek

Ongeveer 1,3 miljoen mensen in Nederland tussen 15 en 65 jaar beheersen het Nederlands onder het startniveau van het mbo. Zij zijn laaggeletterd. Laaggeletterdheid maakt zelfstandig lezen en begrijpen van overheidsbrieven, veiligheidsvoorschriften en medicijnbijsluiters haast onmogelijk. Om optimaal te kunnen meedoen in de maatschappij is het essentieel dat deze groep mensen hun basisvaardigheden versterken. Dan gaat het om lezen, schrijven, rekenen en digitale vaardigheden.

Voor laaggeletterde inwoners van de regio Zuid-Kennemerland biedt de Bibliotheek gevarieerde dienstverlening. De doelgroep is groot en divers: inburgeringsplichtigen, arbeidsmigranten, huwelijksmigranten, expats, oudkomers en inwoners met het Nederlands als moedertaal. Voor hen is de Bibliotheek de plek om meer oefenuren te maken, ervaringen uit te wisselen met andere taalleerders, taal- of integratievragen te stellen en bovenal: een plek waar ook zij een boek (afgestemd op het taalniveau) uit de kast kunnen pakken of rustig kunnen studeren.

NL-dienstverlening

De NL-dienstverlening van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland is continu in beweging. In samenwerking met taal- en welzijnspartners stemmen we vraag en aanbod steeds beter op elkaar af. In 2018 heeft dat onder meer geleid tot een wekelijkse Taalsoos voor anderstaligen in de Bibliotheek Haarlem Schalkwijk en de cursus Zoek Werk voor ONA-cursisten op het Taalplein.

UWV Taalpunt

Dienstverlening op het gebied van taalvaardigheid (NL-aanbod) bieden we ook buiten de muren van de Bibliotheek aan. Een voorbeeld daarvan is het UWV Taalpunt in de UWV-vestiging van Haarlem. Bij het UWV Taalpunt helpt een Bibliotheekmedewerker klanten van UWV die een taal- of digitale vraag hebben. UWV-adviseurs verwijzen ook mensen naar het inpandige Taalpunt of melden een klant aan voor een van de Taalspreekuren van de Bibliotheek.

Het UWV Taalpunt is een samenwerking van UWV, gemeente Haarlem, de Bibliotheken Haarlem, IJmond en Velsen, het Leerwerkloket en Stichting Lezen & Schrijven.

Op de werkvloer

Een andere plek waar de Bibliotheek taalactiviteiten gaat organiseren – de plannen zijn in 2018 gesmeed en worden in 2019 uitgevoerd – is op de werkvloer van grote werkgevers in Haarlem. Laagtaalvaardigheid op het werk kan grote gevolgen hebben, zoals miscommunicatie, beperkt worden in carrièremogelijkheden en een hoger ziekteverzuim. Werkgevers herkennen (en erkennen) vaak wel taalbarrières en taalachterstanden, maar zijn lang niet altijd in staat om hier zelf iets aan te doen. De Bibliotheek biedt de helpende hand in de vorm van specialistische kennis, ondersteuning of menskracht voor het opstarten van taalaanbod en materialen.

Cijfers van het bereik in 2018

  • Bezoekers Taalspreekuren in de Bibliotheek: 188 in een jaar
  • Bezoekers Taalpunt UWV: 51 in een jaar
  • Deelnemers taalactiviteiten van de Bibliotheek: 42 per week

Bezoekers Taalspreekuren in de Bibliotheek

Bezoekers Taalpunt UWV

Deelnemers taalactiviteiten van de Bibliotheek

#medewerkersvandebieb

Gery Verlinden, Educatieconsulent

Mensen enthousiast maken om voor te lezen: dat is de persoonlijke missie van Gery. Ze werkt sinds een jaar bij de Bibliotheek en richt zich op de leeftijdsgroep van nul tot vier jaar. In de gehele regio Zuid-Kennemerland bevinden zich zo’n 160 kinderopvanglocaties en consultatiebureaus. “Ik richt me vooral op de pedagogisch medewerkers. Die staan vaak te springen om voorleestips! Rondom een thema kun je zo veel doen met een boek. Wat denk je van de kaft? Daar kun je al een heel gesprek over voeren.” Gery stelt rondom allerlei thema’s vertelcollecties samen. Deze bestaan niet alleen uit boeken, maar ook uit vertelplaten en spelmateriaal. “In Indonesië en Ghana heb ik een aantal jaar gewerkt met kinderen die niet konden lezen. Geweldig werk! Eenmaal weer in Nederland wilde ik graag verder met het thema lezen. Toen deze baan voorbijkwam, wist ik: dit is wat ik wil doen! Ja, ik heb echt een heel leuke baan.”

Gery

3.2

Bouwsteen

De Bibliotheek als bouwsteen
voor duurzaam samenleven

De Bibliotheek ondersteunt mensen om hun werk goed te kunnen blijven doen, in contact te blijven met familie, vrienden en de buurt en de juiste overheidsinformatie en -instanties te vinden voor vragen over opleiding, werk of financiën. Want niemand mag aan de zijlijn blijven staan. Iedereen kan van waarde zijn voor een ander. Samen zoek je naar antwoorden en los je problemen op.

De klassieke functie van de Bibliotheek – boeken uitlenen – is in zichzelf al duurzaam en toekomstgericht. Door kennis over te dragen, kunnen toekomstige generaties nieuwe uitdagingen aan. Maar duurzaamheid betekent voor de Bibliotheek ook verantwoordelijkheid nemen: voor mensen, het milieu én voor wat je koopt en consumeert.

3.2.1

Digitale vaardigheden: voor alle leeftijden

De samenleving digitaliseert snel. Een groep mensen is echter onvoldoende digitaal vaardig en kan daardoor niet meedoen in de maatschappij. Ongeveer 11% van de Nederlanders van 16 tot 65 jaar heeft geen of weinig ervaring met de computer. Daarboven is dit aantal nog veel hoger. Digitaal vaardig word je niet vanzelf. Ook kinderen hebben daarbij hulp nodig. Mediacoaches en andere medewerkers van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland en deskundige vrijwilligers ondersteunen mensen van alle leeftijden in het ontwikkelen en versterken van hun digitale vaardigheden. In de Bibliotheek, op school en thuis. Dat doen we samen met andere organisaties in ons werkgebied. 

Kinderen

De hoeveelheid digitaal beschikbare informatie neemt ontzettend snel toe. Daarmee wordt het moeilijker om te bepalen wat de bron is en welke informatie betrouwbaar is. Om leerlingen in het primair onderwijs vertrouwd te maken met informatievaardigheden bood de Bibliotheek in 2018 onder meer de volgende programma’s aan:

  • Bliep in de bieb (43 groepen): hoe vind je in de Bibliotheek boeken van je favoriete schrijver of boeken die je goed kunt gebruiken bij het maken van een werkstuk of spreekbeurt?
  • Zoektocht door Europa: (24 groepen): leerlingen zoeken in allerlei boeken en op internet informatie over Europese landen, om vervolgens een soort reisgids te maken.
  • Reclame en ik (28 groepen): een programma rondom mediawijsheid. Leerlingen leren de valkuilen van reclameboodschappen vermijden en presenteren een zelfgemaakte reclame.
Leren programmeren

Voor individuele kinderen waren er bovendien activiteiten zoals:

  • Leren programmeren: Lego WeDo, Bee-Bots robotjes, Micro:Bit, Scratch, Bloxels en Minecraft.
  • Animaties maken met stop-motion.
  • Met een Augmented Reality-app kleurplaten tot leven brengen. 

Door digitale tools praktisch en creatief te gebruiken, leren kinderen een probleem oplossen. Daarmee werken ze aan hun ‘computational thinking’-vaardigheden, als onderdeel van 21e-eeuwse vaardigheden die kinderen in hun latere leven nodig hebben.

Jongeren

Ook scholen in het voortgezet onderwijs maken gebruik van de educatieve programma’s op het gebied van informatie- en digitale vaardigheden van de Bibliotheek. Leerlingen ontdekken zo ook de Bibliotheek als bron van informatie en als studieplek. Soms heeft de Bibliotheek de rol van bemiddelaar. In 2018 heeft de Bibliotheek er bijvoorbeeld voor gezorgd dat het Nova College meedoet aan de pilot Doe je Digiding: werken met de e-overheid voor jongeren op het mbo van Digisterker.   

Volwassenen

Van de Nederlanders van 55 jaar en ouder is 20% onvoldoende digitaal vaardig. Van de laaggeletterden heeft zelfs 30% nauwelijks of geen ervaring met de computer. Voor deze mensen is het ontwikkelen van digitale basisvaardigheden onmisbaar. Vanuit onze missie werkt de Bibliotheek Zuid-Kennemerland daarom niet alleen aan taalvaardigheid, maar ook aan ‘digitale geletterdheid’. 

Ook in 2018 konden de inwoners van de regio Zuid-Kennemerland met vragen over tablets, smartphones, e-readers en zoeken op internet bij onze mediaspreekuren terecht. Ook organiseerde de Bibliotheek workshops over veiligheid & internet en het gebruik van e-readers en e-books.

Digitaal Sterk!

In opdracht van de gemeenten Haarlem en Zandvoort werkt de Bibliotheek Zuid-Kennemerland binnen het project Digitaal Sterk! samen met de grote welzijnspartners aan het versterken van de digitale vaardigheden van ouderen. Vanuit dit lokale project en op grond van het convenant met de Belastingdienst boden wij in 2018 de basiscursus Klik & Tik (2.017 cursisten) en de cursus Leer werken met de digitale overheid (58 cursisten) aan. De cursus Klik & Tik vond in de wijkcentra plaats. Hierdoor bereikten we mensen voor wie hulp dicht bij huis het beste werkt. 

Evaluatie

Bij de evaluatie zijn de deelnemers niet alleen positief over de cursus en de docenten, maar geven ze ook aan meer digitaal zelfvertrouwen te hebben. Hierdoor zijn ze minder afhankelijk van hun omgeving en bijvoorbeeld beter in staat om zelf zaken met de overheid te regelen.

3.2.1_Digitaal Sterk_Logo Digitaal Sterk-RGB 15x13

3.2.2

Maatschappelijke vaardigheden

Hulp bij vragen over scholing, inkomen, werk en financiën

Om mee te kunnen doen, moet je niet alleen taal- en digitaal vaardig zijn, maar ook weten hoe je met geld omgaat of hoe je bepaalde voorzieningen aanvraagt. Daarvoor kunnen inwoners terecht bij deskundigen tijdens de gratis inloopspreekuren in de Bibliotheek. Als laagdrempelige organisatie faciliteren we deze spreekuren voor mensen die hier anders geen toegang toe zouden hebben of misschien een drempel ervaren om hulp in te schakelen.

Voorbeelden van spreekuren

  • Hulp bij de aangifte voor de inkomstenbelasting: in de aangifteperiode verzorgde de Formulierenbrigade in de Bibliotheek Haarlem Centrum tijdens het Belastingspreekuur voor veertig mensen de belastingaangifte.
  • Juridisch spreekuur: bij de advocaten van Meijer & Sarin en Advocatenkantoor Hillegom kunnen mensen wekelijks in de Bibliotheek Hillegom terecht met vragen over echtscheiding, ontslag, incasso, huurrecht, uitkeringen enzovoorts. 
  • Loopbaanspreekuur: loopbaancoach Sanne Hoogervorst beantwoordt in de Bibliotheek Haarlem Centrum tijdens haar spreekuur vragen over netwerken, solliciteren, LinkedIn en meer.

3.2.3

Aanbod voor ouderen

Verhalen en herinneringen als startpunt van het gesprek

De Bibliotheek Zuid-Kennemerland zet zich in voor een duurzame samenleving, waarin alle generaties ertoe doen en kunnen (blijven) meedoen. In het kader hiervan is in 2018 een project gestart om door middel van verhalen het contact te bevorderen tussen bewoners van verpleeghuizen en hun familie en de verzorgenden. Het project is ontwikkeld in nauwe samenwerking met de woonzorgcentra Kennemerduin en Heemhaven in Heemstede, onderdeel van Zorgbalans. 

Maatwerk in collectie

Bewoners van verpleeghuizen zijn vaak niet in staat om zelf materialen te lenen bij de Bibliotheek, terwijl de Bibliotheek wel over geschikte materialen beschikt. In dit project ontvangen de woonzorgcentra maandelijks thematische kratten met boeken en audiovisueel materiaal. Deze zijn zorgvuldig samengesteld door een collectiemedewerker. Hierdoor kunnen de bewoners van de verpleeghuizen ook gebruikmaken van de dienstverlening van de Bibliotheek.

Introductie

Een Bibliotheekmedewerker introduceert de materialen in het woonzorgcentrum, zodat de bewoners en begeleiders van het verpleeghuis enthousiast worden en de materialen kunnen gebruiken voor ‘reminiscentie’-activiteiten. Aan de hand van teksten, muziek en foto’s worden de bewoners daarbij gestimuleerd om herinneringen op te halen. Iemand met dementie wordt zich hierdoor bijvoorbeeld weer bewust van wie hij was. Dit kan positief zijn voor het zelfvertrouwen en de eigenwaarde. Ook familieleden en verzorgers biedt het aansprekende gespreksstof.

‘Ik ben zo geïnspireerd geraakt dat ik voor een bewoner zelf boeken ben gaan lenen met het thema Nederlands-Indië. Het is fijn om iemand vol vertrouwen te horen praten over het verleden als het heden en de toekomst zo troebel en onzeker zijn door dementie.’

– Medewerker verpleeghuis

Training

Ook zijn activiteitenbegeleiders getraind om een herinneringstafel te maken in de verpleeghuizen. De tafel met plaatmateriaal, thematische boeken, jeugdboeken en ander nostalgisch materiaal helpt bewoners, hun familie en verzorgers bij het ophalen van herinneringen en het gesprek op gang te brengen of te houden. Door levensverhalen uit te wisselen, kunnen ouderen duidelijk maken wie ze zijn, wat ze beleefd hebben en wat hen heeft gevormd.

‘Soms gaan er echt weer luikjes open’ 

– Medewerker verpleeghuis

3.2.4

Vrijwilligersparticipatie

Anderen in staat stellen om te participeren

Bijna de helft van de Nederlanders van 15 jaar en ouder werkt minstens één keer per jaar als vrijwilliger. De motieven daarvoor lopen uiteen: veel vrijwilligers doen vrijwilligerswerk omdat ze dat zelf leuk vinden of omdat ze graag iets voor een ander doen. Anderen zoeken vooral naar sociale contacten of zien vrijwilligerswerk als een opstap naar een betaalde baan. Ook de Bibliotheek Zuid-Kennemerland kan rekenen op de inzet van ruim 100 vrijwilligers. Onze vrijwilligers helpen ons met ons activiteitenaanbod aan leden en gasten. En stellen daarmee anderen in staat om te participeren.

Onze vrijwilligers…

  • begeleiden Taalcafés waarin nieuwkomers Nederlands leren lezen, spreken en schrijven, waardoor ze makkelijker inburgeren;
  • lezen als voorleesvrijwilliger wekelijks voor in de Bibliotheek en organiseren allerlei activiteiten voor kinderen;
  • geven trainingen Klik & Tik en Leer werken met de digitale overheid. Hierdoor leren ouderen omgaan met computers en kunnen zich daarmee beter redden in een digitale maatschappij;
  • helpen in onze Mediacafés, waarin ze mensen uitleg geven over het gebruik van smartphones, laptops en e-readers, zodat zij kunnen meedoen in de samenleving;
  • helpen ons bij onze eigen bedrijfsvoering, door teruggebrachte materialen terug te zetten in de kasten en onze collectie op gezette tijden te schonen;
  • werken voor de Bibliotheek aan Huis: ze brengen boeken naar leden die om uiteenlopende redenen niet zelf naar de Bibliotheek kunnen komen. De vrijwilligers rijden 14 routes door ons hele verzorgingsgebied. Deze dienst bieden we aan samen met de Unie van Vrijwilligers.
Waarde

Onze vrijwilligers vertellen ons dat zij hun vrijwilligerswerk met heel veel plezier doen. Dat ze de tijd die ze erin steken nuttig vinden, maar dat het eigenlijk heel weinig is wat ze doen. Dat zien wij anders. Wij merken dat het werk dat de vrijwilligers van onschatbare waarde is voor mensen die moeite hebben om (om welke reden dan ook) deel te nemen aan de maatschappij. Voor hen is de inzet van deze vrijwilligers van onschatbare waarde. En zo ervaren wij dat als Bibliotheek ook.

3.2.5

Duurzaamheid

Samenwerken aan meer bewustwording over plastic afval

De acht grote cultuurpartners van Haarlem hebben in 2015 afgesproken dat ze zich blijvend inzetten om de belasting van het milieu, de leefomgeving en de maatschappij te beperken en, waar mogelijk, zelfs een positieve bijdrage daaraan te leveren. Inmiddels zijn alle partners Green Key-gecertificeerd. Ook de Bibliotheek Zuid-Kennemerland heeft belangrijke stappen gezet in het verduurzamen van de interne bedrijfsvoering. Maar de ambitie is groter…

Samenwerking

Met het coalitieprogramma ‘Duurzaam Doen’, Haarlem Klimaatneutraal en Circulair in 2030 heeft de gemeente Haarlem haar ambities met betrekking tot duurzaamheid hoog op de agenda gezet. De ambities van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland en andere culturele partners sluiten daarbij aan.

Gezien het grote publieksbereik vinden de culturele instellingen dat ze meer kunnen betekenen voor een duurzaam Haarlem.

Haarlem Plastic Vrij

Op dit moment worden er gemiddeld 20.000 plastic flessen per seconde gemaakt. Daarvan belandt een groot deel in onze oceanen, rivieren en op onze stranden. Plasticvervuiling is wereldwijd een groeiend probleem. In 2017 sloegen de culturele partners van Haarlem op initiatief van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland daarom de handen ineen in het project Haarlem Plastic Vrij. 

Het doel van Haarlem Plastic Vrij: Haarlemmers bewust maken van plastic afval, met name bij eenmalig gebruik van verpakkingsmateriaal. Bewoners zijn via diverse activiteiten aangemoedigd om minder plastic te gebruiken en plastic afval goed te scheiden. Bij de uitvoering van het project hebben niet alleen de acht grote culturele instellingen samengewerkt, maar ook diverse Haarlemse organisaties die vanuit hun bedrijfsvoering met duurzaamheid bezig zijn. In 2018 werd het project afgesloten met het publieksevenement Haarlem Plastic Vissen met Plastic Whale.

Resultaat

Er is aandacht gevraagd voor de problematiek van plastic en de rol die inwoners van Haarlem hier zelf in hebben. Er zijn diverse succesvolle activiteiten geweest gedurende de looptijd van het project. Vooral de afsluitende activiteit Haarlem Plastic Vissen heeft voor veel media-aandacht gezorgd. De reacties van het Haarlemse publiek waren positief. De betrokken organisaties hebben laten zien aan de duurzaamheidsambities van de gemeente Haarlem een bijdrage te willen en kunnen leveren.

Haarlem Plastic Vrij is een initiatief van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland, Frans Hals Museum, Hart, Noord-Hollands Archief, Patronaat, Stadsschouwburg & Philharmonie Haarlem, Teylers Museum, Toneelschuur, De Vishal en Circus Circulair, Dopper, De Groene Mug, NME (Natuur- en Milieueducatie) Haarlem en Spaarnelanden. 

Foto’s: Stephanie Driessen en Danique van der Voorn

3.2.6

Duurzaam ondernemen

De dag starten of afronden bij de Bibliotheek 

Duurzaam leven betekent zuinig zijn op je leefomgeving. Maar ook kritisch zijn op wat je eet, koopt en draagt. (Lokale) ondernemers die het ondernemerschap combineren met maatschappelijke idealen geeft de Bibliotheek Zuid-Kennemerland graag een podium. Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat…

Open Ochtend

Skateboards van plastic afval

Onder de noemer ‘Open Ochtend’ geeft de Bibliotheek Zuid-Kennemerland in de vestiging op station Haarlem iedere maand gratis colleges over technologie, nieuwe media, creativiteit en ondernemerschap. Onder het genot van een ontbijt luisteren de bezoekers aan het begin van de dag naar een inspirerend of motiverend verhaal van een deskundige. En begint de (werk)dag eens anders. 

Het skateboardmerk WasteBoards verzorgde in januari de Open Ochtend In het kader van Haarlem Plastic Vrij. Dit bedrijf maakt skateboards van plastic flesdoppen. De doppen zijn goed zichtbaar in het ontwerp: het probleem én de oplossing in één product. De doppen worden onder andere verzameld bij muziekfestivals en uit de grachten van Amsterdam gevist door Plastic Whale. WasteBoards laat zien dat je van plastic mooie producten kunt maken zonder een nieuwe productiestroom van plastic te starten.

Bibliotheekcollege

Mode van morgen: uit de 3D-printer?

Een keer per maand kunnen onze leden en bezoekers een avondje terug naar de ‘schoolbanken’. Bij het Bibliotheekcollege komen steeds andere onderwerpen aan bod. De thema’s zetten altijd aan tot nadenken, discussiëren en verder onderzoeken. Zoals over een van de vervuilendste industrieën van de wereld: de mode-industrie.

Tegen verspilling in de mode-industrie

Tijdens de Dutch Sustainable Fashion Week van 6 t/m 15 oktober werd bij het Bibliotheekcollege de documentaire ‘The Next Black’ vertoond. Deze geeft een inkijkje in de ‘zwarte’ kant van de mode-industrie (vervuiling), maar laat ook positieve ontwikkelingen zien, van ontwerpers die werken aan verduurzaming. 

Van kleding wordt veel te veel geproduceerd. Ook blijven winkels met heel veel onverkochte kleding zitten. Soms zit er niets anders op dan die te vernietigen. Dit gebeurt jaarlijks met ruim 1,2 miljoen kledingstukken. Dat kan slimmer, dacht Rosanne Vermeer, oprichter van het modelabel The Girl and The Machine. Dit label werkt samen met TU Delft aan het ontwikkelen van een 3D-breimachine, die breipatronen op je eigen lichaamsmaten maakt. Dit vernieuwende productieproces moet leiden tot een perfect zittend kledingstuk én het biedt een oplossing voor de alsmaar groeiende berg onverkochte kleding. 

Innovatie met BuurtMus

In 2018 is de Bibliotheek in Haarlem een pilot gestart met BuurtMus, een bedrijf dat op een duurzame manier – met elektrische bakfietsen en busjes – Bibliotheekmaterialen bij Haarlemmers thuis ophaalt en inlevert bij de Bibliotheek. Handig voor mensen die even geen tijd hebben om geleende boeken zelf terug te brengen. Voor € 1 per keer doet de bezorger van BuurtMus dat voor je. 

Via de app BuurtMus (te downloaden in de App Store of Google Play Store) kunnen leden van de Haarlemse Bibliotheken kiezen voor de optie ‘Bieb boeken inleveren’ en vervolgens maximaal twaalf items laten ophalen en inleveren bij de Bibliotheek. 

#medewerkersvandebieb

Martine Porienski-Botman, Educatieconsulent Volwassenen

Martine werkt sinds een jaar bij de Bibliotheek. Ze was direct onder de indruk van alle activiteiten die er georganiseerd worden. Zelf richt ze zich op volwassenen en dan met name op taalvaardigheid en activiteiten in het sociaal domein. “Kijk, je ziet het om je heen. Mensen komen een krantje lezen, ontmoeten elkaar en zijn daarmee onder de mensen. Met name voor ouderen is dat zó belangrijk!” Vorig jaar is Martine een project gestart waarbij ze een groep dementerende ouderen de Bibliotheek liet ervaren. Welke beperkingen ervaren zij? Het bleek dat ze enorm schrokken van het alarm dat afging als ze per ongeluk een boek vergaten te scannen. Of van de deur die te snel openging. Martine: “Door naar hun ervaringen te vragen, kunnen we de Bibliotheek nog toegankelijker maken.”

In Heemstede is net een Taalsoos gestart, waarvoor Martine de organisatie op zich neemt. Mensen uit allerlei culturen komen er samen om op een laagdrempelige manier met de Nederlandse taal te oefenen. “Gesprekken gaan alle kanten op. Ik zat met een man uit Engeland en een man uit Syrië aan tafel en ze spraken over het wonen in Nederland. Ze waren het met elkaar eens dat er in Nederland meer koeien dan mensen rondlopen. Eigenlijk zou ik een spelletje met ze doen maar ik dacht: Ik laat dit lekker even gaan, dit is te leuk.”

Martine

3.3

Huiskamer

De Bibliotheek als huiskamer
van de buurt

Er zijn maar weinig plekken waar iedereen zo naar binnen kan lopen. De Bibliotheek is zo’n ‘third place’: een laagdrempelige plek in de publieke sfeer waar mensen elkaar ontmoeten en samen dingen doen. De Bibliotheek Zuid-Kennemerland houdt rekening met de veranderende behoeften van leden en bezoekers. Door de Bibliotheken te verbouwen en anders in te richten, versterken we de functie van de Bibliotheek als huiskamer van de buurt en dragen zo bij aan een aantrekkelijke en levendige woonomgeving van de inwoners van de regio Zuid-Kennemerland. 

3.3.1

De nieuwe Bibliotheek

De Bibliotheek als ‘third place’: herinrichting Haarlem Schalkwijk en Plein1 in Heemstede

Steeds meer mensen weten de Bibliotheek te vinden. In 2018 bezochten ruim 950.000 mensen de vestigingen van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland. De dienstverlening van de Bibliotheek verandert ook. Natuurlijk lenen we nog altijd boeken uit, maar net zo belangrijk zijn onze activiteiten en diensten op het gebied van taal- en digitale vaardigheden, educatie en kennisuitwisseling. De meeste Bibliotheekgebouwen zijn hier echter ongeschikt voor. De inrichting van de Bibliotheek wordt nu nog bepaald door boeken. Daartussen organiseren we in een beperkte ruimte vele activiteiten. Maar het piept en het kraakt…

Andere behoeften 

De behoeften van onze leden en bezoekers veranderen. Dat merken we ook aan het gebruik van de Bibliotheek. Flexwerkers, scholieren en studenten komen graag naar de Bibliotheek voor een rustige werk- of studieplek. De Bibliotheek Zuid-Kennemerland wil meer laagdrempelige plekken bieden, waar mensen prettig kunnen studeren en werken en waar je goede voorzieningen hebt om met elkaar samen te werken.

Om met onze dienstverlening zo veel mogelijk in te spelen op nieuwe vragen en andere behoeften uit de buurt, heeft de Bibliotheek in 2018 twee vestigingen heringericht: de Bibliotheek Haarlem Schalkwijk en de Bibliotheek Heemstede.

Bibliotheken in Haarlem

In 2017 is onderzoek gedaan naar de behoeften van de gebruikers van de Bibliotheek en de inwoners van Haarlem. De gemeente Haarlem en de Bibliotheek Zuid-Kennemerland hebben daarna in samenwerking met ‘creative guide’ Aat Vos een visie ontwikkeld voor de toekomst van de Haarlemse Bibliotheken. Op basis van die visie is voor de vier Bibliotheken in Haarlem (Centrum, Noord, Oost en Schalkwijk) een schetsontwerp gemaakt. 

In de zomer van 2018 presenteerde het nieuwe College van Haarlem het Coalitieakkoord, waarin de verbouwing en herinrichting van de Bibliotheken zijn opgenomen. De gemeente heeft vervolgens € 6 miljoen gereserveerd voor de vernieuwing en renovatie van de vier Bibliotheken. Ook neemt de Bibliotheek Zuid-Kennemerland het initiatief om een deel van de kosten via fondsenwerving te dekken.

Visualisaties: Aat Vos

Haarlem Schalkwijk

De Bibliotheek Haarlem Schalkwijk is drukbezocht. De hele week door vinden er activiteiten plaats op het gebied van taal- en leesbevordering. In kleine groepen oefenen mensen met Nederlands lezen, spreken en schrijven. En scholieren krijgen er hulp bij hun huiswerk of bij het maken van een digitale presentatie of verslag voor school. Of je nu in een groepje aan het werk bent of rustig naar boeken zoekt, de Bibliotheek moet voor iedereen een prettige plek blijven. Dat kwam onder druk te staan.

Aanpassingen

De Bibliotheek heeft daarom een aantal aanpassingen gedaan aan de vestiging om op korte termijn te voldoen aan de meest urgente behoeften van leden en bezoekers. Er zijn afzonderlijke groepsruimtes gerealiseerd, de akoestiek is verbeterd en de nieuwe warmtewerende folie heeft zich in de hete zomer al bewezen.

De plannen voor de verbouw en herinrichting van deze vestiging blijven bestaan, maar door deze aanpassingen heeft de Bibliotheek aan de meest prangende behoeften kunnen voldoen. Hierdoor kan de Bibliotheek de komende periode haar functie van huiskamer van de buurt beter vervullen.

Plein1 in Heemstede 

In september 2018 is Plein1 geopend, het vernieuwde gebouw aan het Julianaplein in Heemstede. Plein1 is een laagdrempelig, voor alle inwoners van Heemstede toegankelijk centrum met uiteenlopende diensten op het gebied van werk, zorg, welzijn, kinderopvang, veiligheid, educatie en cultuur. Een mooie kans voor de Bibliotheek om samen te werken, andere doelgroepen in contact te brengen met onze dienstverlening en bij te dragen aan aantrekkelijke voorzieningen in Heemstede. 

In Plein1 zitten onder meer een politiepost, twee huiskamers en een keuken voor ouderen, een kinderopvang en multifunctionele ruimtes die te huur zijn voor uiteenlopende activiteiten. Overal in het gebouw is er plek om te lezen, te studeren of te werken. De bovenste verdieping van de Bibliotheek is ingericht voor de jeugd en heeft een aparte voorleeshoek. Door de ruime openingstijden van het pand kunnen bezoekers van Plein1 ook buiten de reguliere openingstijden van de Bibliotheek boeken lenen, verlengen en inleveren.

Tablets

Bij de feestelijke opening van Plein1 op vrijdag 5 oktober overhandigde de directeur van Rabobank Haarlem e.o. vijf iPads aan directeur Roxane van Acker. De tablets worden in de Bibliotheek Heemstede gebruikt voor kinderen die met hun klas de Bibliotheek bezoeken.

Samenwerking

De Bibliotheek werkt voor allerlei activiteiten samen met andere organisaties van Plein1. Zo organiseert de Bibliotheek samen met WIJ Heemstede het Mediacafé (waarbij mensen hulp krijgen bij het gebruik van hun smartphone of tablet) en de VoorleesExpress (waarbij speciaal getrainde vrijwilligers bij gezinnen komen voorlezen). De kinderen van kinderdagverblijf Op Stoom kunnen gebruikmaken van de Bibliotheek en de Bibliotheek biedt haar collectie ook aan ter ondersteuning van activiteiten voor ouderen.

Foto’s: Ellen Toledo

3.3.2

Activiteitenaanbod voor ouderen

Ontmoeten en verbinden 

Veel ouderen hebben behoefte aan contact en verbinding met anderen. Geen wonder dat oudere bezoekers en ouderenorganisaties bij de Bibliotheek aankloppen om eenzaamheid onder ouderen aan te pakken. Bij de Bibliotheek is immers iedereen welkom – ongeacht leeftijd. Als stimulerende, verbindende en faciliterende organisatie kunnen we veel betekenen voor ouderen.

de Bibliotheek Hillegom

Verhalen vertellen, herinneringen ophalen en samen lezen

Samen met de Katholieke Bond Ouderen in Hillegom heeft de Bibliotheek Zuid-Kennemerland in het voorjaar en de zomer goed bezochte activiteiten voor ouderen georganiseerd. Fonds 1818 ondersteunde het programma en maakte een reeks mogelijk van tien Verhalentafels, een Valentijnslunch en een Verhalentafellunch. 

Valentijnslunch

De Valentijnslunch op 14 februari stond in het teken van elkaar leren kennen en samen meedoen aan een activiteit. De Hillegomse Muziekschool verzorgde de muziek en het Hillegomse Ouderenkoor EigenWijs zong Nederlandse liedjes van vroeger.

Verhalentafels

In het voorjaar waren er tien zogenoemde Verhalentafels. Bij een Verhalentafel ontmoeten de ouderen elkaar wekelijks in de Bibliotheek. Aan de hand van foto’s en oude documenten halen de ouderen herinneringen op. Onder het genot van koffie en thee met iets lekkers leren ze elkaar zo beter kennen en ontstaan nieuwe contacten. 

Verhalentafellunch

In de zomer – een periode waarin veel ouderen alleen zijn omdat hun kinderen en kleinkinderen op vakantie zijn – konden ouderen meedoen aan de Verhalentafellunch. Een uitgebreide lunch in het teken van (vakantie)land Ierland. Tijdens de lunch werd ook Ierse muziek gemaakt.

De Bibliotheek is voor deze ouderen meer dan een plek om boeken te lenen. Ze kunnen er door het jaar heen terecht om een krant of tijdschrift te lezen, maar ook om een kop koffie te drinken en een praatje te maken of activiteiten te ondernemen met andere bezoekers.

Leesclubs

Een andere doelgroep zijn de lezers die zich verbonden hebben aan de zeven leesclubs die in Hillegom actief zijn. Gezamenlijk hetzelfde boek lezen, erover praten met elkaar en elkaar ontmoeten zijn belangrijke elementen waarom de leeskringen ook landelijk zo populair zijn. 

Iedere zes weken staat er een leeskoffer voor hen klaar. Thuis, maar vaak ook in de Bibliotheek, komen de leeskringen bij elkaar om de door hen gelezen boeken te bespreken. Op deze manier draagt de Bibliotheek graag bij aan ontmoeting en ontwikkeling, als ook aan de vraag van bezoekers daarnaar.

In totaal zijn er 53 leesclubs actief in de regio Zuid-Kennemerland die gebruikmaken van het boekenaanbod van de Bibliotheek.

Leesclubs actief in de regio Zuid-Kennemerland

3.3.3

Participatie

Meedoen én meebeslissen

Om tweedeling en maatschappelijke achterstand tegen te gaan, moeten mensen niet alleen kunnen meedoen aan de maatschappij, maar ook toegang hebben tot waardevrije publieksinformatie. Geen betere plek daarvoor dan de Bibliotheek natuurlijk. Via informatiemarkten, spreekuren en workshops kunnen de inwoners van ons werkgebied bij de Bibliotheek terecht met vragen over studiekeuze, solliciteren, werk en inkomen. Ook de nieuwe democratie – met nieuwe vormen van inspraak en besluitvorming – geven we vanuit die gedachte een podium.

Participatiemarkt in Haarlem Schalkwijk

Op 28 maart konden mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zich tijdens de Participatiemarkt in de Bibliotheek Haarlem Schalkwijk oriënteren op (weer) ‘meedoen’ in de samenleving. Er kwamen 1.000 bezoekers op het evenement af. Meer dan 40 organisaties verstrekten informatie over wijkactiviteiten, dagbesteding, vrijwilligerswerk, opleidingen, cursussen en werkstages.

De Participatiemarkt 2018 is een initiatief van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland, Pasmatch Personeelsdiensten en de gemeente Haarlem. 

Bezoekers

Organisaties

Foto’s: Charles Duijff

Gemeenteraadsverkiezingen Bloemendaal

Ontmoeting en debat organiseren is een van de wettelijke kerntaken van de Bibliotheek. Als plek waar veel mensen samenkomen – en afkomst, opleidingsniveau of overtuiging geen rol spelen – is de Bibliotheek bij uitstek geschikt voor discussies over maatschappelijke thema’s die op kleine of juist op grote schaal leven. Op 14 maart was de Bibliotheek Bloemendaal daarom één van de vijf locaties waar verkiezingsdebatten plaatsvonden in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart 2018. 

Nieuwe Democratie

Onder de noemer ‘Nieuwe Democratie’ wil het gemeentebestuur van Haarlem meer ruimte bieden aan betrokken Haarlemmers. En meer Haarlemmers betrekken bij participatie, inspraak en besluitvorming. In de Bibliotheek Haarlem Noord vonden eind 2018 participatiebijeenkomsten plaats over de ontwikkelzone Orionweg-Planetenlaan. Inwoners, ondernemers, maatschappelijke en culturele organisaties gingen met elkaar in gesprek over hoe Haarlem de komende jaren kan groeien en toch die prettige stad blijft om in te wonen, te werken en te recreëren. 

Ook jongeren van het Mendelcollege droegen hun steentje bij. In een speciale jongereneditie in de Bibliotheek Haarlem Noord gaven ze aan de hand van zelfgebouwde maquettes aan wat zij belangrijk vinden voor de toekomst van hun stad.

Toekomstvisie Bibliotheken in Haarlem

De plannen voor de verbouwing en herinrichting van de Haarlemse Bibliotheken zijn op een vergelijkbare manier tot stand gekomen. De Bibliotheek en de gemeente Haarlem hebben onderzoek gedaan onder de inwoners en de gebruikers van de Bibliotheek, om tot een gedeelde visie te komen over de rol van de (toekomstige) Bibliotheek. In dialoog met je omgeving kom je immers tot oplossingen die je zelf niet had kunnen bedenken en kun je veel meer rekening houden met de behoeften van gebruikers.

3.3.4

Aantrekkelijke voorzieningen

Voor een levendige buurt

Niet voor iedereen is het even vanzelfsprekend om bij de Bibliotheek naar binnen te lopen. Als je laaggeletterd bent of nooit in een Bibliotheek bent geweest, kan het soms best een drempel zijn. We spannen ons er graag voor in om meer mensen te laten kennismaken met onze diensten. Dat je je bovendien welkom voelt en de informatie vindt die je zoekt. Scholen en partners spelen een belangrijke rol in verwijzen naar de Bibliotheek. Andere doelgroepen proberen we ook te bereiken door onze programmering en met innovatie in onze dienstverlening. 

de Bibliotheek Zandvoort

Op weg naar meer betrokkenheid bij de gemeenschap

Zandvoort is een gemeente van aanpakkers en doorpakkers. Maar nog niet iedereen doet mee. Voor sommigen spreekt dat nu eenmaal niet vanzelf. Een van de doelen van de gemeente is om meer en andere groepen mensen te laten participeren. Als openbaar toegankelijke plek waar je niets ‘hoeft’ maar gewoon kunt ‘zijn’, biedt de Bibliotheek een ingang voor bewoners die zich geen onderdeel voelen van de hechte gemeenschap die Zandvoort is, maar dat misschien wel graag willen. 

Broodje Bieb

Woensdagmiddag is van oudsher biebdag: ouders met jonge kinderen brengen een bezoek aan de Bibliotheek. Om hier een nieuwe impuls aan te geven, is de Bibliotheek Zuid-Kennemerland in 2018 gestart met ‘Broodje Bieb’ in Zandvoort. De voorleesuurtjes starten nu direct nadat de scholen uitgaan. Onder het genot van een krentenbol en banaan kunnen ouders en kinderen luisteren naar verhalen die Zandvoortse vrijwilligers voorlezen. Inmiddels is er elke woensdag een dankbaar publiek.

Het effect hiervan? Mensen komen gemakkelijker in gesprek met elkaar, omdat ze ervaringen delen en raakvlakken ontdekken. En ze komen dan ook graag terug. Niet alleen voor de kinderen, maar ook voor zichzelf. De Bibliotheek biedt hiermee ook een doorgang naar de andere partners in de Blauwe Tram, het gebouw waarin de Bibliotheek is gevestigd. En vice versa, want we zijn dankbaar voor de kruisbestuiving. 

Poëziewedstrijd Dichterbij Zee

In december zijn we bovendien gestart met de poëziewedstrijd Dichterbij Zee. Inwoners van Zandvoort mochten een gedicht of foto insturen. Natuurlijk moest de inzending in relatie staan tot de duinen, het strand of de zee bij Zandvoort. 

De Bibliotheek is blij een bijdrage te kunnen leveren aan een levendige en aantrekkelijke omgeving voor de inwoners van Zandvoort, zodat zij zich meer betrokken voelen bij de gemeenschap.

#medewerkersvandebieb

Birgitta Fijen, Business Development Manager

De Bibliotheek is een laagdrempelige plek. Volgens Birgitta, die sinds juli 2017 bij de Bibliotheek werkt, maakt dit dat de Bibliotheek met beide benen in de samenleving staat. “Ik heb altijd iets met boeken gehad, zoals zo veel mensen. Maar bij de Bibliotheek kun je tegenwoordig voor zó veel meer terecht dan alleen boeken lenen. Deze vernieuwing biedt ontzettend veel kansen en het is mijn missie om die te benutten! Op welke manier kunnen we samenwerking met anderen partijen aangaan? En hoe kunnen we de Bibliotheek hierop inrichten? Dat zijn vraagstukken waar ik heel enthousiast van word.” Birgitta houdt zich ook bezig met fondsenwerving. De Bibliotheek haalt namelijk niet alleen inkomsten uit de leden, maar ook uit subsidies en samenwerkingen met bedrijven. Momenteel is ze bijvoorbeeld bezig met de fondsenwerving voor de VoorleesExpress; een project waarbij vrijwilligers bij gezinnen thuis komen voorlezen. “Ik vind het prachtig om te zien hoe mooi de Bibliotheek kan aansluiten bij allerlei urgente opgaven vanuit een stad of dorp.”

Birgitta

3.4

Podium

De Bibliotheek als podium
voor literatuur, kunst & cultuur

Bij literatuur, kunst en cultuur gaat het uiteindelijk over ons. Over mensen. En onze drijfveren, ambities, plannen en idealen. Door je te verplaatsen in een personage of de bedoelingen van een schrijver of kunstenaar, ontdek je nieuwe werelden. En leer je andere standpunten en opvattingen kennen. Het verruimt je blik. De mooie ervaringen geven je leven kleur. De Bibliotheek Zuid-Kennemerland brengt leden en bezoekers op een laagdrempelige manier met al dat moois in aanraking.

3.4.1

Inspiratie met schrijvers en anderen

Inspiratie voor alle leeftijden 

De Bibliotheek Zuid-Kennemerland organiseerde in 2018 weer talloze inspirerende activiteiten met schrijvers, illustratoren, wetenschappers, ondernemers en vele andere denkers en doeners. Het doel: zo veel mogelijk mensen in aanraking brengen met literatuur, kunst en cultuur. Bij voorkeur vanuit verschillende disciplines, omdat de wereld nu eenmaal niet zwart-wit is. 

Hans Aarsman

Foto’s als bewijsmateriaal

Fotograaf en zelfverklaard detective Hans Aarsman wordt gedreven door nieuwsgierigheid. En die draagt hij graag over aan zijn publiek, dat hij in de Bibliotheek inwijdde in zijn Methode-Holmes: foto’s analyseren als een detective. Om te reconstrueren wat er is gebeurd in de paar seconden voordat een foto werd gemaakt en om bizarre ontdekkingen te doen en vooral om je observatievermogen aan te scherpen.

Rondje Kunst

Dwars door de Haarlemse kunstinstellingen

15 januari – Blue Monday – is volgens sommigen de ‘meest deprimerende dag van het jaar’. Op deze maandag organiseerden de Bibliotheek en de Toneelschuur een avond over geluk in het kader van Rondje Kunst. Wat is geluk en is het maakbaar? Op die vragen probeerden schrijver Kees ’t Hart, assistent-professor Esther Op de Beek, psycholoog Thijs Launspach en theaterregisseur Nina Spijkers een antwoord te geven. Er waren interviews, minicolleges, theatrale en muzikale intermezzo’s.

Cross-over

Rondje Kunst was een collegetour op zeven maandagavonden langs de Haarlemse kunstinstellingen die werd georganiseerd door Toneelschuur, Patronaat, Stadsschouwburg & Philharmonie Haarlem, de Bibliotheek Zuid-Kennemerland, Frans Hals Museum | De Hallen Haarlem, Noord-Hollands Archief en Hart. In deze cross-over tussen verschillende kunstdisciplines ontmoetten steeds twee kunstinstellingen elkaar in lezingen, interviews en vraaggesprekken.

Adriaan van Dis en Peter van Dongen over Familieziek

In het kader van de Haarlemse Stripdagen kwamen schrijver Adriaan van Dis en striptekenaar Peter van Dongen vertellen over de verstripping van Van Dis’ roman Familieziek tot graphic novel. Van Dis en Van Dongen hebben allebei Indische wortels. Hun families trokken na de Tweede Wereldoorlog en de Indonesische onafhankelijkheid naar Nederland. Van Dis schreef in 2002 Familieziek, een roman die is gebaseerd op zijn jeugd als nakomertje in een ontheemde familie uit de kolonie. Peter van Dongen verstripte het verhaal op verzoek van Van Dis.

Nog meer hoogtepunten in 2018: Mart Smeets over ‘zijn’ Amerika, filosoof Lammert Kamphuis over filosofie als leidraad voor je leven en oud-hoofdredacteur van NRC Handelsblad en NRC.NEXT Peter Vandermeersch over de toekomst van de journalistiek.

Educatieve programma’s

Via de educatieve programma’s van de Bibliotheek maken ook scholieren in het primair en voortgezet onderwijs kennis met literatuur, kunst en cultuur. In de programma’s ligt de nadruk op lees- en kijkplezier. Een greep uit de programma’s: Pop-ups: boeken met bewegende delen, Wat is een goed kinderboek? Schatten van de bieb: erfgoededucatie voor groep 5 en 6, Van manuscript tot typografie (met een workshop Letterpress), Buiten de lijnen: abstracte kunst voor het vmbo en Workshops striptekenen. De kinderen en jongeren kunnen bij deze activiteiten vooral veel zelf doen, ervaren en ontdekken. 

3.4.2

Oude boekerij en bijzondere collecties (OBBC)

Verhalen vertellen vanuit cultureel erfgoed

Als inwoner van Haarlem wil je weten waar je vandaan komt. Hoe heeft de stad zich ontwikkeld en welke historische sporen zie je in de straten, op de pleinen en in de huizen? Het cultureel erfgoed van de stad geeft daar antwoord op. Het draagt bij aan de identiteit van mensen, legt verbanden en geeft kaders aan je omgeving. Bij cultureel erfgoed kun je bijvoorbeeld denken aan de vele bijzondere hofjes, monumenten, musea en kerken. Haarlem heeft zich ook altijd geprofileerd als stad van uitgevers, boekvormgevers en typografen. Dat zie je terug in het boekenbezit van de stad. 

Historische boekenschatten in het Noord-Hollands Archief

De Oude Boekerij en Bijzondere Collecties, bezit van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland, tonen hoe de stad zich heeft ontwikkeld en welke keuzes in de loop der eeuwen zijn gemaakt. De collectie is van oorsprong afkomstig uit de in 1596 gestichte Stadsbibliotheek Haarlem, de voorloper van de huidige Bibliotheek Zuid-Kennemerland. Haarlem was daarmee een van de eerste Noord-Nederlandse steden met een eigen ‘librije’. 

Beheer

De Bibliotheek Zuid-Kennemerland kiest bewust voor een geïntegreerde aanpak van beheer van deze collectie. Juist door de boeken in relatie te plaatsen tot andere bronnen van het archief, voeg je informatie en daarmee waarde toe aan de objecten. Daarin ligt de kracht van de samenwerking met het Noord-Hollands Archief.

De boekencollectie wordt professioneel ontsloten en behouden voor de generaties na ons. Het archief is helemaal toegerust op het behoud van oude documenten en boeken. 

Erik van Muiswinkel

Voor cabaretier Erik van Muiswinkel was het een langgekoesterde wens om een kijkje te nemen in de collectie. In 2018 was het zover: hij mocht langskomen en hoorde bijzondere verhalen over de boeken van curator Anneke van den Bergh.

Voor de Bibliotheek Zuid-Kennemerland is dit de kern van het cultureel erfgoed van de Bibliotheek: de verhalen gaan over de geschiedenis van mensen en bieden context bij ontwikkelingen – nu en in de toekomst. Door deze bijzondere collectie zorgvuldig te ontsluiten, bewaren én beschikbaar te stellen, worden ook die verhalen verteld en zichtbaar gemaakt aan ons publiek. 

3.4.3

Cultuurfestival Hillegom

Cultuur om de hoek

De gemeente Hillegom vindt het belangrijk dat mensen van alle leeftijden en uit alle lagen van de bevolking in aanraking komen met kunst en cultuur. Hillegom heeft een bloeiend verenigingsleven en voor alle leeftijden is er wel iets te doen. Toch maken nog lang niet alle inwoners hier gebruik van. Organisaties die elkaar eerder ontmoetten in het Cultuurcafé besloten de handen ineen te slaan en de allereerste editie van het Cultuurfestival Hillegom in het Fioretti College te organiseren. Vanwege hun grote achterban waren de Bibliotheek en de Hillegomse Muziekschool de trekkers van het festival.

Het festival, dat op 29 september plaatsvond als aftrap van het culturele seizoen was vooral een dag waarop de inwoners van Hillegom konden ontdekken wat Hillegom op cultureel gebied allemaal te bieden heeft. Er kwamen 1.000 bezoekers op het festival af.

Programma

Op het programma stonden onder andere muziek- en dj-optredens, kindervoorstellingen en dans-, schilder- en graffitiworkshops. Scholieren uit Hillegom maakten in aanloop naar het festival een eigen magazine en deden verslag van de dag zelf. En de Bibliotheek Hillegom was natuurlijk ook aanwezig om bezoekers te wijzen op het aanbod van de Bibliotheek op het gebied van leesbevordering en leesplezier, digitale vaardigheden en meer.

Foto’s: Tonny de Rooij, Owen Oneill en Remco Out – Hillegom Online

Bezoekers op het festival

Deelnemers

Aan het Cultuurfestival Hillegom verleenden vele kunst- en cultuurorganisaties in Hillegom hun medewerking: de Bibliotheek Zuid-Kennemerland, Albert Mooneys, Atelier 6estCa, Balletschool Martha de Rijk, Bollenstreek in Beeld (BiB), DJ DJEFF, Dorpsdichter Paul Venderbosch, Foodtrucks KoffieHeus, Hillegom Online, Hillegomse Harmonie Kapel, Hillegomse Muziekschool, Jeugdtheaterschool Flores, Koor Eigenwijs, Kunstenaars Collectief De School, Kunstuitleen Bollenstreek, Muziekvereniging Crescendo, Popkoor Hillegom, schrijver Harold Timmer, Stichting CultuurBeleving Hillegom, Stichting IDB, Stichting Learn2Learn, Stichting Welzijnskwartier, The Living Museum en Total Move.

Het evenement werd mede mogelijk gemaakt door de gemeente Hillegom en Fonds 1818. 

3.4.4

Groot Dictee der Nederlandse taal

Wie taalvaardig is, leest makkelijker en dat helpt je enorm in je dagelijks leven. Wie makkelijk leest, beleeft ook meer plezier aan lezen. De Bibliotheek richt zich niet alleen op het stimuleren van taal- en leesvaardigheid, maar ook op leesplezier. In de 28e editie van het Groot Dictee der Nederlandse Taal, dat op 15 december in de Bibliotheek Haarlem Centrum werd georganiseerd door De Taalstaat en het Genootschap Onze Taal, kwam dit alles perfect samen. Ook 19 andere Bibliotheken in het land deden aan het evenement mee.

Live op NPO Radio 1

Tijdens een live radio-uitzending van Frits Spits’ De Taalstaat op NPO Radio 1 namen twintig bekende Nederlanders (onder wie burgemeester Jos Wienen van Haarlem) het in de Doelenzaal van de Bibliotheek Haarlem Centrum op tegen twintig luisteraars van de Taalstaat. Door de Bibliotheek Haarlem Centrum verspreid zaten nog eens zeventig deelnemers. Zij luisterden en schreven mee via koptelefoons.

‘Haarlem is de stad van de taal. Wij Haarlemmers horen vaak dat in onze stad de Nederlandse taal het best wordt gesproken. Laten we hopen dat dit ook geldt voor het schrijven.’

– Jos Wienen, burgemeester Haarlem

Fouten

Het dictee van taalkundige en schrijver Wim Daniëls werd als vanouds voorgelezen door Philip Freriks. De Taalstaat-luisteraar Pieter van Diepen won het Groot Dictee: hij had slechts twee fouten. Freelance wetenschapsjournalist en publicist Govert Schilling was met vier fouten het beste bij de BN’ers. Bij de deelnemers in de Bibliotheek won journalist Jeroen van Heemskerck Düker, gevolgd door Marissa van Vliet en Merel Bijl. Met haar tien jaar was Lotje de jongste deelnemer aan het Groot Dictee.

#medewerkersvandebieb

Erna Houwers, Programmamaker voor kinderen

Voorlezen kun je doen in een rustige setting, maar je kunt er ook een feestje van maken. Dat is wat er gebeurt bij de Peuterbieb. Erna, die sinds haar twintigste bij de Bibliotheek werkt, organiseert de Peuterbieb op alle vestigingen van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland. Vanuit de afdeling Educatie is één van haar taken activiteiten te organiseren voor peuters. In de Bibliotheek Haarlem Centrum gebeurt dit in een heuse theatersetting, in de kelder. Naar aanleiding van een verhaal of een plaat worden activiteiten gedaan. “Het boek is de leidraad. Staat er een tent in een boek? Laten we die namaken!” Zo kun je op allerlei creatieve manieren met het verhaal omgaan. Op een dag zag Erna wat de Peuterbieb kan betekenen voor kinderen en hun gezinnen. “Ik liep op straat en zag een vader met een wandelwagen. Toen ik dichterbij kwam, hoorde ik dat hij het liedje van de Peuterbieb floot… Geweldig! Het is mijn missie dat mensen weggaan met een hoofd vol plezier én nieuwe ideeën.”

Erna

3.5

Studie- & werkplek

De Bibliotheek als studie- en werkplek

Als je thuis geen rust of ruimte hebt, is het fijn om buiten de deur een plek te hebben waar je kunt studeren of werken. En daarvoor niet stad en land hoeft af te reizen. Een plek met gratis wifi, waar je op je gemak de krant leest of een boek uit de kast pakt. Het past helemaal bij de missie van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland om tegemoet te komen aan de behoefte van onze bezoekers aan voldoende studie- en werkplekken.

3.5.1

Herinrichting Bibliotheek Haarlem Schalkwijk

Prettig werken in groepen

Leden, gasten en onze maatschappelijke en andere partners weten de Bibliotheek Haarlem Schalkwijk steeds beter te vinden. De indeling van het pand voldeed echter niet meer aan het veranderende gebruik door bijvoorbeeld taalleerders en groepjes scholieren. Dit was een van de redenen om de Bibliotheek Haarlem Schalkwijk in 2018 te herinrichten. Door de nieuwe studieruimtes kunnen we groepen nu beter ontvangen. Andere bezoekers ervaren meer rust in de rest van de Bibliotheek. Van de nieuwe studieruimtes wordt volop gebruikgemaakt. Een verbetering dus.

3.5.2

Dienstverlening

De Bibliotheek is dé plek voor alle mensen die (een leven lang) willen leren. In de Bibliotheek kun je talloze gratis databanken bekijken, kranten, vak- en publiekstijdschriften van over de hele wereld lezen en boeken uit binnen- en buitenland opvragen. 

Er zijn inloopspreekuren voor ouderen die willen leren hoe je een smartphone of tablet gebruikt, workshops voor kinderen om de beginselen van programmeren te leren en Bibliotheekcolleges voor mensen die nieuwsgierig zijn naar robotica. Voor alle leeftijden en op alle niveaus stimuleren we de ontwikkeling van onze leden en bezoekers!

Digitale bronnen

De Bibliotheek biedt niet alleen gratis wifi en publiekspc’s, maar ook digitale bronnen zoals Van Dale, LiteRom en Uittrekselbank. Wie Nederlands leert, kan gratis aan de slag met het online taalprogramma van Oefenen.nl. Ook is het mogelijk om in de Bibliotheek te oefenen voor het theorie-examen scooter (bromfiets), auto of motor via Theorie.nl.

Informatiedeskundigen en mediacoaches

In de Bibliotheek zijn informatiedeskundigen die mensen met complexe zoekvragen helpen. En onze mediacoaches zijn gespecialiseerd in het begeleiden van mensen op het gebied van mediawijsheid. Een mediacoach leert kinderen, jongeren en ouderen hoe ze nieuwe en traditionele media slim, leuk en gedoseerd gebruiken.

Huiswerkbegeleiding, bijles of hulp bij werkstuk of spreekbeurt

Scholieren van de basis- of middelbare school van wie de ouders minder financieel draagkrachtig zijn, kunnen in de Bibliotheek Haarlem Schalkwijk en in de Bibliotheek Zandvoort huiswerkbegeleiding en bijlessen krijgen van StudieMax. Leerlingen krijgen zo de kans om leerachterstanden of -hiaten weg te werken en de juiste studievaardigheden te ontwikkelen. 

Voor kinderen vanaf groep 4 van de basisschool is er het gratis inloopspreekuur Eerste Hulp Bij Werkstukken & spreekbeurten. Voor ondersteuning bij het maken van een werkstuk of het houden van een spreekbeurt of boekbespreking. Er zijn laptops om op internet informatie te zoeken en de kinderen worden geholpen bij het zoeken van goede en betrouwbare informatie. 

Stages

De Bibliotheek ondersteunt ook mbo- en hbo-leerlingen bij hun opleiding of stage. De Bibliotheek formuleert samen met de school een opdracht of leerdoel en begeleidt de leerlingen of geeft rondleidingen. Ook studenten van de Pabo ontvangen we regelmatig, om te laten zien wat de dienstverlening van de Bibliotheek is voor het primair onderwijs. Handig voor hen om te weten als ze in de toekomst zelf voor de klas staan.

3.5.3

‘Samen studeren’ motiveert

Andere behoeften, ander gebruik

In veel van onze vestigingen stijgt de vraag naar plekken om te studeren of te werken. Vooral in de examen- en tentamenperiodes zoeken scholieren en studenten de Bibliotheek op. Ook zzp’ers komen graag in de Bibliotheek om te werken of te overleggen. De Bibliotheek biedt de mogelijkheid om even te ontsnappen aan de constante stroom van prikkels die Instagram, YouTube, Twitter en LinkedIn op je afvuren. 

In de Bibliotheek studeren of werken, is ook motiverend, omdat je ziet dat anderen geconcentreerd aan de slag zijn. Veel studenten zien studeren in de Bibliotheek bovendien als een manier om regelmaat in hun week aan te brengen. Maar het sociale aspect speelt ook een rol: we zien scholieren en studenten samenwerken aan projecten en verslagen, maar tussendoor ook samen pauzeren. Het vooruitzicht van elkaar zien, maakt (hard) studeren aantrekkelijker. 

In de plannen voor herinrichting en verbouwing van onze vestigingen willen we rekening houden met de veranderende behoeftes van onze leden en bezoekers en het veranderende gebruik van de Bibliotheek.

#gastenvandebieb

Jesper van der Voorn, student Civiele Techniek in Delft

Studeren in de Bibliotheek? Dat kan heel goed! Jesper komt een paar keer per week naar de Bibliotheek Haarlem Centrum om aan opdrachten te werken voor zijn studie Civiele Techniek. “Ik heb een vogel die het heerlijk vindt om aan mijn laptop te knagen. Dus thuis studeren is niet zo handig! Bovendien is daar altijd meer afleiding.” Het liefst zit Jesper boven, voor het raam. “Dan heb je nog een klein beetje uitzicht.” Hij merkt dat het stimulerend is dat daar allemaal mensen aan het werken of studeren zijn. Het is wel belangrijk om vóór de middag te komen, want anders zijn alle studieplekken bezet. Zijn zus Danique werkt op de marketingafdeling bij de Bibliotheek. “We gaan in onze pauze vaak samen een kop koffie drinken bij Coffee-star, heel gezellig.”

Jesper

4.0

Organisatie

4.1

Jaarverslag Ondernemingsraad

De ondernemingsraad in 2018

In 2018 bestond de OR uit vijf leden (onder wie de secretaris en de voorzitter) die samen het dagelijks bestuur vormen. Naast het informele overleg vonden er zes reguliere overlegvergaderingen met de bestuurder plaats. Daarnaast is er voor het eerst een overleg geweest tussen de Raad van Toezicht en een afvaardiging van de ondernemingsraad.

Advies- en instemmingsaanvragen

In 2018 heeft de OR één adviesaanvraag ontvangen: Volgende stap in het Nieuwe Hoofdstuk. De aanvraag betrof een wijziging in de structuur van het managementteam door het opsplitsen van de bestaande functie Manager Educatie en Collectie in twee aparte functies.  Ook de nieuwe functie van Programmeur werd in deze adviesaanvraag voorgelegd. De OR heeft hierover positief geadviseerd.
Daarnaast heeft de OR ingestemd met een nieuwe Arbodienst.

Overige onderwerpen

De OR heeft toegezien op de invoering en communicatie van de Wet Huis voor klokkenluiders, het Generatiepact Gemeente Haarlem, de IKB-regeling voor oud-ambtenaren en de privacywetgeving. Onderwerpen die speelden in 2018 en worden afgehandeld in 2019 zijn het vrijwilligersbeleid, een regeling voor de overlegstructuur, Arbobeleid en het Medewerkers tevredenheid onderzoek.

4.2

Personeel in 2018

Op 31 december 2018 waren er bij de Bibliotheek Zuid-Kennemerland 112 werknemers in dienst en werkten in totaal 117 vrijwilligers voor de Bibliotheek.

5.0

Financieel

Het aantal leden van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland was in 2018: 67.818. Van de inwoners van onze regio is 27% lid van de Bibliotheek. Afgelopen jaar hebben we 956.916 bezoekers mogen ontvangen in onze vestigingen.

  • Inwoners
  • Leden

% van de inwoners is lid

Leden van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland

5.1

De Bibliotheek Zuid-Kennemerland in cijfers

De Bibliotheek Zuid-Kennemerland in cijfers

  Totaal BZK
2017

2018

%

**

LedenJeugd (0-18)

42.488

39.586

-7%

Volwassenen

28.416

27.566

-3%

Instelligen + Scholen

156

158

+1%

Overigen

483

508

+5%

Totaal

71.543

67.818

-5%**

-1,1%**

Aantal inwoners

248.862

248.889

0%

% inwoners lid

29%

27%

-2%

Gebruikte e-book accounts

5.226

5.128

-2%

Bezoekers

959.480

956.916

-0,3%

Omvang collectie

414.386

405.866

-2%

UitleningenUitleningen

1.318.396

1.241.762

-6%

E-book uitleningen

66.905

71.775

+7%

Totaal uitleningen

1.385.301

1.313.537

-5%

Openingsuren

349

349

0%

Aantal activiteiten

558

775

+39%

Groepsontvangsten educatie

529

489

-8%

 

** De Bibliotheek Zuid-Kennemerland maakt steeds meer de transitie van kwantiteit naar kwaliteit. Dit geldt ook voor ons ledenbestand. Ten gevolge van de AVG moest ons collectief lidmaatschap worden aangepast. Kinderen kunnen niet meer via school lid worden van de Bibliotheek. Bij de aanpassing van dit proces zijn de kinderen die nooit lenen ook uit het ledenbestand gehaald. Zonder deze administratieve opschoning zou de daling van het ledenbestand er als volgt uitzien: Totaal -1,1%, Haarlem -0,2%, Bloemendaal -3,0%, Heemstede -3,7%, Hillegom -2,7% en Zandvoort 0,3%.

Leden

  • Jeugd (0-18)
  • Volwassenen
  • Instellingen + scholen
  • Overigen

Leden van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland

Uitleningen

  • Uitleningen
  • E-book uitleningen
  • Totaal uitleningen

Bezoekers

Collectie

Gemeente Haarlem in cijfers

  
Gemeente Haarlem

2017

2018

%

**

LedenJeugd (0-18)

27.053

25.158

-7%

Volwassenen

19.516

19.101

-2%

Instelligen + Scholen

97

99

2%

Overigen

408

422

3%

Totaal

47.074

44.780

-5%**

-0,2%**

Aantal inwoners

159.819

159.819

0%

% inwoners lid

29%

28%

-2%

Gebruikte e-book accounts
Bezoekers

749.823

725.647

-3%

Omvang collectie

283.250

275.131

-3%

UitleningenUitleningen

865.003

862.506

0%

E-book uitleningen
Totaal uitleningen
Openingsuren

196

196

0%

Aantal activiteiten

332

471

42%

Groepsontvangsten educatie

335

312

-7%

 

** De Bibliotheek Zuid-Kennemerland maakt steeds meer de transitie van kwantiteit naar kwaliteit. Dit geldt ook voor ons ledenbestand. Ten gevolge van de AVG moest ons collectief lidmaatschap worden aangepast. Kinderen kunnen niet meer via school lid worden van de Bibliotheek. Bij de aanpassing van dit proces zijn de kinderen die nooit lenen ook uit het ledenbestand gehaald. Zonder deze administratieve opschoning zou de daling van het ledenbestand er als volgt uitzien: Totaal -1,1%, Haarlem -0,2%, Bloemendaal -3,0%, Heemstede -3,7%, Hillegom -2,7% en Zandvoort 0,3%.

Leden

  • Jeugd (0-18)
  • Volwassenen
  • Instellingen + scholen
  • Overigen

Leden van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland

Uitleningen

Bezoekers

Collectie

Per vestiging
  
Centrum
Noord
Oost

2017

2018

%

2017

2018

%

2017

2018

%

LedenJeugd (0-18)

10.507

10.511

0%

9.114

8.204

-10%

2.081

1.832

-12%

Volwassenen

11.459

11.267

-2%

3.674

3.549

-3%

618

622

1%

Instelligen + Scholen

38

40

5%

28

28

0%

6

6

0%

Overigen

325

327

1%

35

36

3%

2

3

50%

Totaal

22.329

22.145

-1%

12.851

11.817

-8%

2.707

2.463

-9%

Aantal inwoners
% inwoners lid
Gebruikte e-book accounts
Bezoekers

427.193

370.228

-13%

139.888

148.962

6%

28.461

31.760

12%

Omvang collectie

177.282

172.986

-2%

52.749

53.272

1%

12.929

12.509

-3%

UitleningenUitleningen

447.989

449.650

0%

247.964

240.678

-3%

39.199

40.533

3%

E-book uitleningen
Totaal uitleningen
Openingsuren

56

56

0%

40,5

40,5

0%

23,5

23,5

0%

Aantal activiteiten

124

105

-15%

71

104

46%

63

98

56%

Groepsontvangsten educatie

100

115

26

  
Schalkwijk
 
Spaarndam
 
Station

2017

2018

%

2017

2018

%

2017

2018

%

LedenJeugd (0-18)

5.021

4.342

-14%

330

269

-18%

Volwassenen

2.914

2.781

-5%

110

104

-5%

1.258

778

-38%

Instelligen + Scholen

21

21

0%

4

4

0%

Overigen

46

56

22%

Totaal

8.002

7.002

-10%

444

377

-15%

1.258

778

-38%

Aantal inwoners
% inwoners lid
Gebruikte e-book accounts
Bezoekers

104.835

111.532

6%

1.357

1.629

20%

48.089

61.536

28%

Omvang collectie

35.712

32.111

-10%

2.825

2.560

-9%

1.753

1.693

-3%

UitleningenUitleningen

114.464

115.650

1%

2.442

3.2672

34%

12.945

12.728

-2%

E-book uitleningen
Totaal uitleningen
Openingsuren

34,5

34,5

0%

16

16

0%

25

25

0%

Aantal activiteiten

65

155

138%

1

-100%

8

9

13%

Groepsontvangsten educatie

70

1

Gemeente Bloemendaal in cijfers

  
Gemeente Bloemendaal

2017

2018

%

**

LedenJeugd (0-18)

3.826

3.621

-5%

Volwassenen

2.253

2.138

-5%

Instelligen + Scholen

23

24

4%

Overigen

17

31

82%

Totaal

6.119

5.814

-5%**

-3,0%**

Aantal inwoners

23.225

23.203

0%

% inwoners lid

26%

25%

Gebruikte e-book accounts
Bezoekers

83.962

84.185

0%

Omvang collectie

33.352

34.002

2%

UitleningenUitleningen

121.455

125.310

3%

E-book uitleningen
Totaal uitleningen
Openingsuren

54

54

0%

Aantal activiteiten

69

86

25%

Groepsontvangsten educatie

74

89

20%

 

** De Bibliotheek Zuid-Kennemerland maakt steeds meer de transitie van kwantiteit naar kwaliteit. Dit geldt ook voor ons ledenbestand. Ten gevolge van de AVG moest ons collectief lidmaatschap worden aangepast. Kinderen kunnen niet meer via school lid worden van de Bibliotheek. Bij de aanpassing van dit proces zijn de kinderen die nooit lenen ook uit het ledenbestand gehaald. Zonder deze administratieve opschoning zou de daling van het ledenbestand er als volgt uitzien: Totaal -1,1%, Haarlem -0,2%, Bloemendaal -3,0%, Heemstede -3,7%, Hillegom -2,7% en Zandvoort 0,3%.

Leden

  • Jeugd (0-18)
  • Volwassenen
  • Instellingen + scholen
  • Overigen

Leden van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland

Uitleningen

Bezoekers

Collectie

Per vestiging
  
Bennebroek
 
Bloemendaal

2017

2018

%

2017

2018

%

LedenJeugd (0-18)

1.236

1.033

-16%

2.590

2.588

0%

Volwassenen

636

594

-7%

1.617

1.544

-5%

Instelligen + Scholen

5

6

20%

18

18

0%

Overigen

1.637

17

27

59%

Totaal

1.877

1.637

-13%

4.242

4.177

-2%

Aantal inwoners
% inwoners lid
Gebruikte e-book accounts
Bezoekers

18.281

19.613

7%

65.681

64.572

-2%

Omvang collectie

6.613

7.095

7%

26.739

26.907

1%

UitleningenUitleningen

26.006

31.565

21%

95.449

93.745

-2%

E-book uitleningen
Totaal uitleningen
Openingsuren

19,5

19,5

0%

34,5

34,5

0%

Aantal activiteiten

18

33

83%

51

53

4%

Groepsontvangsten educatie

57

32

Gemeente Heemstede in cijfers

  
Gemeente Heemstede

2017

2018

%

**

LedenJeugd (0-18)

5.462

5.277

-3,4%

Volwassenen

3.373

3.141

-6,9%

Instelligen + Scholen

16

15

-6%

Overigen

4

6

50%

Totaal

8.855

8.439

-5%**

-3,7%**

Aantal inwoners

27.105

27.080

0%

% inwoners lid

33%

31%

Gebruikte e-book accounts
Bezoekers

23.118

Omvang collectie

40.750

38.827

-5%

UitleningenUitleningen

148.984

73.569

-51%

E-book uitleningen
Totaal uitleningen
Openingsuren

38,5

38,5

0%

Aantal activiteiten

30

44

47%

Groepsontvangsten educatie

47

32

-32%

 

** De Bibliotheek Zuid-Kennemerland maakt steeds meer de transitie van kwantiteit naar kwaliteit. Dit geldt ook voor ons ledenbestand. Ten gevolge van de AVG moest ons collectief lidmaatschap worden aangepast. Kinderen kunnen niet meer via school lid worden van de Bibliotheek. Bij de aanpassing van dit proces zijn de kinderen die nooit lenen ook uit het ledenbestand gehaald. Zonder deze administratieve opschoning zou de daling van het ledenbestand er als volgt uitzien: Totaal -1,1%, Haarlem -0,2%, Bloemendaal -3,0%, Heemstede -3,7%, Hillegom -2,7% en Zandvoort 0,3%.

Leden

  • Jeugd (0-18)
  • Volwassenen
  • Instellingen + scholen
  • Overigen

Leden van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland

Uitleningen

Bezoekers

Collectie

Gemeente Hillegom in cijfers

  
Gemeente Hillegom

2017

2018

%

**

LedenJeugd (0-18)

3.924

3.319

-15%

Volwassenen

1.950

1.893

-2,9%

Instelligen + Scholen

13

13

0%

Overigen

12

10

-17%

Totaal

5.899

5.235

-11%**

-2,7%**

Aantal inwoners

21.815

21.821

0%

% inwoners lid

27%

24%

Gebruikte e-book accounts
Bezoekers

65.136

65.070

0%

Omvang collectie

32.637

2%

UitleningenUitleningen

115.473

113.800

-1%

E-book uitleningen
Totaal uitleningen
Openingsuren

30

30

0%

Aantal activiteiten

89

122

37%

Groepsontvangsten educatie

59

56

-5%

 

** De Bibliotheek Zuid-Kennemerland maakt steeds meer de transitie van kwantiteit naar kwaliteit. Dit geldt ook voor ons ledenbestand. Ten gevolge van de AVG moest ons collectief lidmaatschap worden aangepast. Kinderen kunnen niet meer via school lid worden van de Bibliotheek. Bij de aanpassing van dit proces zijn de kinderen die nooit lenen ook uit het ledenbestand gehaald. Zonder deze administratieve opschoning zou de daling van het ledenbestand er als volgt uitzien: Totaal -1,1%, Haarlem -0,2%, Bloemendaal -3,0%, Heemstede -3,7%, Hillegom -2,7% en Zandvoort 0,3%.

Leden

  • Jeugd (0-18)
  • Volwassenen
  • Instellingen + scholen
  • Overigen

Leden van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland

Uitleningen

Bezoekers

Collectie

Gemeente Zandvoort in cijfers

  
Gemeente Zandvoort

2017

2018

%

**

LedenJeugd (0-18)

2.223

2.211

-1%

Volwassenen

1.324

1.293

-2,3%

Instelligen + Scholen

7

7

0%

Overigen

42

39

-7%

Totaal

3.596

3.550

-1%**

0,3%**

Aantal inwoners

17.000

16.966

0%

% inwoners lid

21%

21%

Gebruikte e-book accounts
Bezoekers

60.559

58.896

-3%

Omvang collectie

24.397

24.580

1%

UitleningenUitleningen

67.481

66.577

-1%

E-book uitleningen
Totaal uitleningen
Openingsuren

31

31

0%

Aantal activiteiten

38

52

37%

Groepsontvangsten educatie

14

-100%

 

** De Bibliotheek Zuid-Kennemerland maakt steeds meer de transitie van kwantiteit naar kwaliteit. Dit geldt ook voor ons ledenbestand. Ten gevolge van de AVG moest ons collectief lidmaatschap worden aangepast. Kinderen kunnen niet meer via school lid worden van de Bibliotheek. Bij de aanpassing van dit proces zijn de kinderen die nooit lenen ook uit het ledenbestand gehaald. Zonder deze administratieve opschoning zou de daling van het ledenbestand er als volgt uitzien: Totaal -1,1%, Haarlem -0,2%, Bloemendaal -3,0%, Heemstede -3,7%, Hillegom -2,7% en Zandvoort 0,3%.

Leden

  • Jeugd (0-18)
  • Volwassenen
  • Instellingen + scholen
  • Overigen

Leden van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland

Uitleningen

Bezoekers

Collectie

5.2

Jaarrekening & Financieel Jaarverslag

De financiële resultaten van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland ten opzichte van de begroting.

5.2.1

Financieel verslag 2018

Stichting Bibliotheek Zuid-Kennemerland

Een aantal beleidsvoornemens uit het beleidsplan ‘Het Nieuwe Hoofdstuk’ zijn in 2018 verder uitgevoerd. Het gaat om de aanpassing van de MT-structuur, innovatieprojecten en invoering van business development. Daarnaast is de vestiging Haarlem Schalkwijk opnieuw ingericht. Dit was noodzakelijk door veroudering en de wens tot modernisering. Ook in de vestiging Heemstede vond een ingrijpende herinrichting plaats, door het samengaan met een aantal partners in het multifunctionele gebouw Plein1.

De investeringen zijn niet geactiveerd, maar volledig ten laste gebracht van de bestemmingsreserves en/of voorzieningen en deels rechtstreeks ten laste van de exploitatie 2018.

Het voornemen is om in 2019 en volgende jaren conform een opgesteld Investeringsplan de in het meerjarenbeleid opgenomen doelstellingen verder ten uitvoer te brengen. Het exploitatieresultaat 2018 bedraagt € 72.477 negatief. De saldi van de projecten Innovatie 2018 en Herinrichting Heemstede bedragen € 177.385.

Een aantal voornemens uit het beleidsplan Het Nieuwe Hoofdstuk zijn in 2018 verder uitgevoerd.

Balans

Het eigen vermogen bedraagt per 31 december 2018 € 1.576.500. Dit bedrag bestaat uit een algemene reserve, egalisatiereserves, bestemmingsreserves en voorzieningen.

Het opgestelde investeringsplan 2019-2023 voorziet in uitgaven voor innovatieprojecten, vervangingsinvesteringen en verduurzamen en aanpassen vestigingen. 

De afname van het eigen vermogen ten opzichte van de balans per 31 december 2017 met € 319.800 is het saldo van onttrekkingen uit en een enkele toevoeging aan bestemmingsreserves en voorzieningen.

De egalisatiereserve per gemeente is een reserve van maximaal 8% van het subsidiebedrag (excl. huisvesting).

In 2018 zijn zowel de Algemene reserve als de Egalisatiereserve per gemeente niet gewijzigd.

5.2.2

Stichting Bibliotheek Zuid-Kennemerland

Geconsolideerde balans per 31-12-2018

Geconsolideerde balans 

 

ACTIVA

31-12-2017

31-12-2018

Vaste activa
Materiële vaste activa
Grond

272.187

272.187

Gebouwen

315.866

278.761

Totaal grond en gebouwen

588.053

550.948

Verkregen activa gemeente Haarlem

90.000

80.000

Automatiseringsapparatuur

47.979

15.993

Totaal Materiële vaste activa

726.032

646.941

Financiële vaste activa
Boeterente geldlening Hillegom

8.907

6.098

Vlottende activa
Debiteuren

44.145

46.848

Nog te ontvangen subsidies/exploitatiebaten

214.484

142.285

Vooruitbetaalde exploitatielasten

152.562

148.442

Belastingen en premies sociale verzekeringen

112.040

78.256

Totaal bovenstaand

523.231

415.831

Liquide middelen
Rekening courant bank

112.114

33.462

Spaarrekening

4.367.599

2.054.039

Kruisposten

1.180

1.719

Totaal bovenstaand

4.480.893

2.089.220

Totaal activa

5.739.063

3.158.090

 

Geconsolideerde balans 

 

PASSIVA

31-12-2017

31-12-2018

Eigen vermogen
Algemene Reserve

92.491

92.491

Egalisatiereserve gemeente Haarlem

341.000

341.000

Egalisatiereserve gemeente Heemstede

52.000

52.000

Egalisatiereserve gemeente Bloemendaal

11.451

11.451

Egalisatiereserve gemeente Hillegom

15.000

15.000

Egalisatiereserve gemeente Zandvoort

7.200

7.200

Bestemmingsreserve MVA Haarlem

90.000

80.000

Bestemmingsreserve Toekomstvisie Haarlem

0

100.000

Bestemmingsreserve Mobiliteitsbeleid

143.056

109.057

Bestemmingsreserve Stationsbibliotheek

130.000

80.000

Bestemmingsreserve Automatisering

81.097

81.097

Bestemmingsreserve Innovatie

286.219

171.503

Bestemmingsreserve Collectie

28.477

0

Totaal eigen vermogen

1.408.535

1.158.673

Voorzieningen
Voorziening huurdersonderhoud Haarlem

235.482

165.014

Voorziening groot onderhoud

252.361

252.852

Totaal voorzieningen

487.843

417.866

Langlopende schulden
Gemeente Bloemendaal

115.714

106.071

B.N.G. vestiging Hillegom

191.109

98.126

Totaal langlopende schulden

306.823

204.197

Kortlopende schulden
Crediteuren

380.537

382.905

Vooruitontvangen subsidies/exploitatiebaten

2.106.253

56.444

Aflossingsverplichtingen

97.752

102.625

Nog te betalen exploitatielasten

482.948

412.007

Nog te betalen salariskosten/vakantiedagen

200.688

189.894

Belastingen en premies socale verzekeringen

267.684

233.479

Totaal kortlopende schulden

3.535.862

1.377.354

Totaal passiva

5.739.063

3.158.090

5.2.3

Staat van Baten en Lasten

In de Staat van Baten en Lasten over 2018 zijn per component de belangrijkste verschillen aangegeven tussen de door de Raad van Toezicht goedgekeurde begroting en de jaarrekening.

Stichting Bibliotheek Zuid-Kennemerland

Geconsolideerde Staat van Baten en Lasten

  

Rekening 2017

 

Begroting 2018

 

Rekening 2018

 

Verschil

 

v/n

Baten
Gebruikersinkomsten

1.305.308

1.288.900

1.196.381

-92.519

n

Specifieke dienstverlening

331.530

314.500

418.059

103.559

v

Diverse baten

123.134

103.300

99.929

-3.371

n

Subsidies

6.432.144

6.430.600

6.542.332

114.732

v

Som der baten

8.192.116

8.137.300

8.259.701

122.401

v

Lasten
Bestuur en organisatie

276.794

272.900

248.617

24.283

v

Huisvesting

1.348.923

1.380.400

1.295.026

85.374

v

Personeelskosten

5.062.157

4.864.700

5.227.774

-363.074

n

Administratie

123.934

131.000

127.430

3.570

v

Transport

7.662

7.500

7.363

137

v

Automatisering

290.936

300.000

296.032

3.968

v

Collectie en media

920.900

936.600

876.250

60.350

v

Specifieke kosten

37.817

45.500

35.198

10.302

v

Overige kosten

113.479

198.700

218.488

-19.788

n

Som der lasten

8.182.602

8.137.300

8.332.178

-194.878

n

Resultaat

9.514

0

-72.477

-72.477

n

Exploitatieresultaat 2018

-72.477

Projecten:
Herinrichting Heemstede

-112.670

Innovatie 2018

-64.715

Totaal projecten

-249.862

Dekking:
Onttrekking Bestemmingsreserve Herinrichting

112.670

Onttrekking Bestemmingsreserve Innovatie

64.715

Onttrekking Bestemmingsreserve Mobliteitsbeleid

34.000

Onttrekking Bestemmingsreserve Collectievrijval

28.477

Onttrekking Bestemmingsreserve Materiële Vaste Activa vrijval

10.000

249.862

5.2.4

Omvang weerstandsvermogen en risico’s

De gemeente Haarlem heeft de Stichting ook in 2018 ingedeeld in de toezichtcategorie: normaal. Dit houdt in dat er volgens de beschikking éénmaal per jaar ambtelijk en bestuurlijk contact plaatsvindt, met het oog op de voortgang van de prestaties waarvoor subsidie is verleend.

Bij de andere gemeenten is deze risicokwalificatie niet van toepassing. Wel is in de subsidievoorwaarden bepaald dat er structureel ambtelijk en bestuurlijk overleg plaatsvindt tussen de gemeenten en de Bibliotheek. 

De Stichting loopt een aantal risico’s. Ten aanzien van de op de balans opgenomen post Debiteuren van € 47.000 is het risico maximaal 10%.

Naar verwachting is daarnaast voor toekomstige afvloeiingskosten personeel een bedrag nodig van maximaal € 250.000. Het risico wordt geschat op 40%.

Het aantal opzeggingen door betalende leden is in 2018 conform de landelijke ontwikkeling gestegen, wat een negatief effect op de inkomsten uit contributies heeft gehad. 

Behoud van betalende leden is en blijft een speerpunt van beleid, maar daarnaast zal de komende jaren op zoek worden gegaan naar andere inkomstenbronnen voor enkel bezoekers en dienstverlening voor bijvoorbeeld het onderwijs. 

In 2018 is een boetevrij abonnement ingevoerd, waardoor de inkomsten uit boetes sterker zijn gedaald dan voorzien. Het risico voor een verdere (extra) terugloop van inkomsten uit boetes wordt geschat op € 25.000 met een kans van 50%.

De tendens van ontlezing van het papieren boek heeft zich weliswaar voortgezet, maar daar staat tegenover dat het belang van lezen en het bestrijden van laaggeletterdheid zowel nationaal als regionaal door tal van instanties wordt gepromoot. Het risico voor een verdere terugloop van betalende leden wordt geraamd op € 25.000, met een kans van 50%.

Samenvatting

Onderwerp Omvang Risico/Kans Mogelijk effect
Debiteuren€ 47.00010%€ 4.700
Mobiliteitsbeleid€ 250.00040%€ 100.000
Boetes/Contributies€ 50.00050%€ 25.000
Saldo€ 129.700

Het weerstandsvermogen per 31 december 2018 kan als toereikend worden beschouwd.

5.3

Wet normering topinkomens

De bezoldigingen de ontslagvergoeding van topfunctionarissen die werkzaam zijn in de (semi)publieke sector worden door de Wet normering topinkomens (WNT) aan een maximum gebonden.

5.3.1

WNT-verantwoording 2018 Bibliotheek Zuid-Kennemerland

Voor de Bibliotheek Zuid-Kennemerland is het algemene WNT-maximum van toepassing. Het bezoldigingsmaximum in 2018 voor de Bibliotheek Zuid-Kennemerland is € 189.000. Dit geldt naar rato van de duur en/of omvang van het dienstverband.

5.3.2

Bezoldiging 2018

Directie-bestuur

Bedragen x € 1 

R.M.J. van Acker

 

E.J. Vos-Meijer

Functiegegevens

Directeur-bestuurder

Manager Collectie & Educatie/wnd. directeur

Aanvang en einde functievervulling in 2018

1/1 – 31/12

1/1 – 31/8

Deeltijdfactor in fte

1,0

0,667

(Fictieve) dienstbetrekking?

ja

ja

Bezoldiging
Beloning plus belastbare onkostenvergoedingen

€ 104.539,57

€ 64.047,61

Beloningen betaalbaar op termijn

€ 13.556,52

€ 7.562,80

Subtotaal

€ 118.096,09

€ 71.610,41

Individueel toepasselijke bezoldigingsmaximum

€ 189.000

€ 126.000

-/- Onverschuldigd betaald bedrag

N.v.t.

N.v.t.

Totale bezoldiging

€ 118.096,09

€ 71.610,41

Reden waarom de overschrijding al dan niet is toegestaan

N.v.t.

N.v.t.

Gegevens 2017
Aanvang en einde functievervulling in 2017

1/1 – 31/12

1/1 – 31/12

Deeltijdfactor 2017 in fte

1,0

1,0

Beloning plus belastbare onkostenvergoedingen

€ 101.144,98

€ 84.771,86

Beloningen betaalbaar op termijn

€ 12.966,36

€ 11.241,96

Totale bezoldiging 2017

€ 114.111,34

€ 96.013,82

Raad van Toezicht

Bedragen x € 1 

Th.C.M. Blesgraaf

 

R. Alouani

 

J.A. van der Klugt

Functiegegevens

Voorzitter

Lid

Lid

Aanvang en einde functievervulling in 2018

1/1 – 31/12

1/1 – 31/12

1/1 – 31/12

Bezoldiging
Bezoldiging

€ 1.141

€ 1.141

€ 1.141

Individueel toepasselijke bezoldigingsmaximum

€ 28.350

€ 18.900

€ 18.900

-/- Onverschuldigd betaald bedrag

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

Totale bezoldiging

€ 1.141

€ 1.141

€ 1.141

Reden waarom de overschrijding al dan niet is toegestaan

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

Gegevens 2017
Aanvang en einde functievervulling in 2017

1/1 – 31/12

1/1 – 31/12

1/1 – 31/12

Beloning plus belastbare onkostenvergoedingen

€ 1.121

€ 1.121

€ 1.121

Beloningen betaalbaar op termijn

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

Totale bezoldiging 2017

€ 1.121

€ 1.121

€ 1.121

 

Bedragen x € 1 

K.I. Oyunlu

 

F.A.J. Tromp

 

A.A. Wessel

Functiegegevens

Lid

Lid

Lid

Aanvang en einde functievervulling in 2018

1/1 – 31/12

1/1 – 31/12

1/1 – 31/12

Bezoldiging
Bezoldiging

€ 1.141

€ 1.141

€ 1.141

Individueel toepasselijke bezoldigingsmaximum

€ 18.900

€ 18.900

€ 18.900

-/- Onverschuldigd betaald bedrag

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

Totale bezoldiging

€ 1.141

€ 1.141

€ 1.141

Reden waarom de overschrijding al dan niet is toegestaan

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

Gegevens 2017
Aanvang en einde functievervulling in 2017

1/1 – 31/12

1/1 – 31/12

1/1 – 31/12

Beloning plus belastbare onkostenvergoedingen

€ 1.121

€ 1.121

€ 1.121

Beloningen betaalbaar op termijn

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

Totale bezoldiging 2017

€ 1.121

€ 1.121

€ 1.121

5.4

Stichting Basisbibliotheek Haarlem-Heemstede

De Stichting Basisbibliotheek Haarlem-Heemstede is in het leven geroepen om de arbeidsvoorwaarden te regelen van het personeel dat tot 1 juni 2008 in dienst was van respectievelijk de gemeenten Haarlem en Heemstede, beide verplicht bij het ABP aangesloten.

5.4.1.

Jaarverslag en jaarrekening Stichting Basisbibliotheek Haarlem-Heemstede 2018

Op 20 maart 2008 is de Stichting Basisbibliotheek Haarlem-Heemstede opgericht. De stichting stelt zich primair ten doel in de samenleving van Haarlem en van de naburige samenwerkende gemeenten vrije toegang tot informatie, kennis en cultuur te bieden aan iedereen die dit wenst. Dit is identiek aan het doel van de Stichting Bibliotheek Zuid-Kennemerland.

Op 1 januari 2018 telde de Stichting Basisbibliotheek Haarlem-Heemstede 60 personeelsleden. Op 31 december waren dat er 54.

Arbeidsvoorwaarden

De Stichting is in het leven geroepen om de arbeidsvoorwaarden te regelen van het personeel dat tot 1 juni 2008 in dienst was van respectievelijk de gemeenten Haarlem en Heemstede, beide verplicht bij het ABP aangesloten. De Stichting is (via een zogenaamde B3-toetreding) het lichaam waarvan de werknemers deelnemen in de Stichting Pensioenfonds ABP. De arbeidsvoorwaarden van de werknemers in de Stichting Basisbibliotheek Haarlem-Heemstede komen één op één overeen met de arbeidsvoorwaarden van de gemeente Haarlem.

5.5

Controleverklaring accountant

De Kok Accountants en Adviseurs heeft de jaarrekening van de Stichting Bibliotheek Zuid-Kennemerland over 2018 gecontroleerd.

5.6

Governance Code Cultuur

De Governance Code Cultuur geeft richtlijnen voor goed, verantwoord en transparant bestuur van en door culturele instellingen en richtlijnen voor toezicht daarop. De code heeft betrekking op Nederlandse gesubsidieerde culturele instellingen. Binnen de Bibliotheek Zuid-Kennemerland wordt het raad-van-toezichtmodel gehanteerd. Dit is vastgelegd in de statuten van de Stichting Bibliotheek Zuid-Kennemerland. De medewerkers worden uitbetaald volgens CAR-UWO Haarlem (als het oud-medewerkers betreft van de gemeente Haarlem c.q. Heemstede) of cao-openbare bibliotheken. Voor de Raad van Toezicht wordt jaarlijks een onkostenvergoeding vastgesteld, voor 2018 bedroeg deze € 1.141.

GCC_beeldmerk_kleur_web

5.7

Jaarverslag Raad van Toezicht

De rijke historie van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland

Ten gevolge van het akkoord tussen de Prins van Oranje en de Staten van Holland enerzijds en de Burgemeester en de Regeerders van Haarlem anderzijds, wordt In 1581 de rijke kloosterbibliotheek van de Commandorij van Sint Jan overgedragen aan de stad Haarlem. Dit “ter vergoeding van de schaden en verschotten door de stad gedurende het beleg van 1572-73 geleden en gedaan”. Op 22 mei 1596 neemt de vroedschap het besluit tot de stichting der Stads-Bibliotheek en doet dat in deze bewoordingen: “Is mede verhaelt ende voor goet ingezien ende verstaen, dat men een librij zal toerusten ter plaetse in den predicare conventen geordonneert is”.

Nu, 423 jaar later, biedt de inmiddels tot ‘de Bibliotheek-Zuid-Kennemerland’ (11 vestigingen) uitgegroeide regionale voorziening een groot educatief, cultureel en informatie verstrekkend aanbod. Hierdoor vervult zij een belangrijke plaats in het leven van veel nieuwsgierige en zelfbewuste burgers die mee willen doen in de samenleving.

De gemeenteraad van Haarlem heeft in haar kadernota voor de jaren 2019-2023 voor de Haarlemse vestigingen van de Bibliotheek in totaal € 6 miljoen beschikbaar gesteld voor de renovatie en modernisering van haar Bibliotheken. Met zo’n geschiedenis in het achterhoofd een verantwoorde investering in de toekomst.

Met groot enthousiasme, deskundigheid en inzet wordt nu verder invulling gegeven aan het beleidsplan 2016-2020: ‘Het Nieuwe Hoofdstuk’. Zo zijn de herinrichting van de vestiging in Heemstede afgerond en de tussentijds noodzakelijke renovatie van de vestiging in Schalkwijk. Het resultaat mag er zijn. De renovatie van de Bibliotheek Haarlem Schalkwijk geeft de Bibliotheek een meer centrale plaats in de wijk, met vergaderruimte en meer en beter ingerichte studieplekken. In Heemstede is met veel minder ruimte een prachtige Bibliotheek gerealiseerd.

Ook voor de overige vestigingen is er aandacht, zowel voor de inrichting van de ruimte als voor het aanbod aan diensten en activiteiten.

Namens de Raad van Toezicht dank ik alle medewerkers voor hun inzet en de bijdrage die zij leveren aan de Bibliotheek Zuid-Kennemerland.

Ted Blesgraaf, voorzitter Raad van Toezicht van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland

3.4_chapter

5.8

Overzicht fondsen

De Bibliotheek Zuid-Kennemerland
dankt de volgende fondsen:

  • De gemeenten Bloemendaal, Haarlem, Heemstede, Hillegom en Zandvoort
  • Fonds 1818
  • Greenjoy
  • J.C. Ruigrok Stichting
  • Kattendijke/Drucker Stichting
  • Koninklijke Bibliotheek
  • Prins Bernhard Cultuurfonds Noord-Holland
  • ProBiblio
  • Rabobank Haarlem en omstreken
  • Rabobank Stimuleringsfonds Haarlem en omstreken
  • Stichting Dorodarte
  • Stichting Geld- en Effectenhandel
  • Stichting Kunst van Lezen
  • Stichting Les Petits
  • Stichting Zabawas
  • Stichting Zonnige Jeugd
  • Van Dijk Nijkamp Stichting
  • WEB (Taalakkoord)
  • Zorgbalans